Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Türkiye'de Darbeler


Taşcı T. A. (Editör)

Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2022

  • Yayın Türü: Kitap / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: Türk Tarih Kurumu
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Türkiye’de Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde yaşanan darbeler ve darbe girişimlerini ele almaktadır. Osmanlı devrinden günümüze kadar iktidarda bulunanlara karşı değişik gerekçelerle hedefine ulaşan ya da başarısız müdahalelerde bulunulmuştur. Uzun Osmanlı tarihinde bir padişahın tahttan indirilmesi ile yerine ancak başka bir hanedan üyesinin geçmesi mümkün olmuşken Cumhuriyet döneminde yönetimden uzaklaştırılan iktidardan sonra ülke bir süre askerler veya onların vesayetindeki siviller tarafından yönetilmiştir. Cumhuriyet devrinde yapılan darbelerde askerler en fazla üç yıl kadar işbaşında kalmışlar ancak çoğu kez askeri vesayet dönemi daha uzun süreli olmuştur. Devlet ve toplum hayatını çok yönlü olarak etkileyen darbeler, tarihin olağan akışına müdahale ederek süreci şu ya da bu şekilde değiştirmiştir. Darbeciler genellikle devletin işleyişine yön veren temel değer ve dinamiklerin sarsıldığı, tehlikeye girdiği ve bunları düzeltme ve ıslah etme iddialarıyla hareket etmişler ancak başta temel hak ve hürriyetlerin ihlal edilmesi olmak üzere keyfi bir yönetim sergilemekle itham edilmişlerdir. Gerekçeleri ve yol açtığı neticeler itibariyle darbeler Türk tarihinde önemli bir yere sahip olup ciddi şekilde ele alınarak incelenmesi gerekmektedir. 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sonrasında Türkiye’de darbeler tarihine ilgi artsa da Osmanlı ve Cumhuriyet tecrübesini günümüz okuyucusu ile gelecek nesillere detaylı ve kesintisiz şekilde bir arada sunan çalışma yok denecek kadar azdır. Bu kitap, alandaki eksikliği gidermek amacıyla oluşturulmuştur.