8. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Kongresi, Kayseri, Türkiye, 20 - 22 Aralık 2021, ss.44-45
Araştırmanın amacı öğretmenlerin okul dışı ortamlara öğrencileriyle gerçekleştirdikleri ziyaretlere
ilişkin motivasyon kaynaklarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden
biri olan fenomenoloji (olgubilim) kullanılmıştır. Fenomenoloji çalışmalarının amacı, belirli bir
fenomeni deneyimleyen bireylerin deneyimlerini anlamak ve anlamlandırmaktır. Araştırmanın
çalışma grubunu Türkiye’nin farklı illerindeki okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim
kademlerinde görev yapmakta olan farklı branşlardan (Almanca, Beden Eğitimi ve Spor, Biyoloji, Coğrafya, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Felsefe, Fen Bilimleri, Görsel Sanatlar, İHL Meslek
Dersleri, İngilizce, Kimya, Matematik, Okul Öncesi, Özel Eğitim, Psikolojik Danışmanlık ve
Rehberlik, Sınıf, Sosyal Bilgiler, Tarih, Türkçe, Türk Dili ve Edebiyatı) 150 öğretmen
oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan
ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Katılımcıların belirlenmesinde temel ölçüt ise mesleki yaşamları
boyunca öğrencileriyle en az bir kez okul dışı ortamlara ziyaret gerçekleştirmiş olmalarıdır. Ölçüt
örnekleme ek kartopu örneklemeden de yararlanılmıştır. Buna göre okul dışı faaliyet
gerçekleştiren öğretmenler hazırlanan formu yine okul dışı faaliyetler düzenlemiş meslektaşlarıyla
paylaşmışlardır. Araştırmada veri toplama aracı olarak açık ve kapalı uçlu sorulardan oluşan
yapılandırılmış bir görüş formu kullanılmıştır. Hazırlanan görüş formu 5’i kapalı uçlu 7’si açık
uçlu olmak üzere toplamda 12 sorudan oluşmaktadır. Görüş formu daha çok katılımcıya ulaşılması
amacıyla Google Forms aracılığıyla hazırlanmış ve katılımcılara gönderilmiştir. Veriler nitel veri
analiz tekniklerinden biri olan betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda
öğretmenlerin öğrencileriyle birlikte daha çok müze ve tarihi mekanlar, bilim merkezleri, hayvanat bahçeleri, kütüphane ve milli parklardan yararlandıkları; katılımcıların önemli bir kısmı
öğrencileriyle okul dışı ortamlara yılda 1 veya 2-3 kez ziyaret gerçekleştirdikleri ve bu ziyaretleri
öğrenci talepleri, öğrenmeyi pekiştirme, sosyalleşme vb. motivasyonlarla gerçekleştirdikleri tespit
edilmiştir. Bu çalışma TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı tarafından 2209-A
Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında 1919B012000515
başvuru numarasıyla desteklenmiştir.
The research aims to reveal the motivational sources of teachers' visits to out-of-school
environments with their students. Phenomenology, one of the qualitative research methods, was
used in the research. Phenomenology studies aim to understand and make sense of the experiences
of individuals who experience a particular phenomenon. The study group of the research consists
of 150 teachers (German, Physical Education and Sports, Biology, Geography, Religious Culture, and Ethics, Philosophy, Science, Visual Arts, IHL Vocational Courses, English, Chemistry, Mathematics, Preschool, Special Education, Psychological Counseling and Guidance, Classroom, Social Studies, History, Turkish, Turkish Language and Literature) from different branches
working in pre-school, primary school, secondary school, and secondary education levels in
different cities of Turkey. Criterion sampling, which is one of the purposive sampling methods, was used to determine the study group. The basic criterion in determining the participants is that
they have visited at least once outside of school environments with their students throughout their
professional life. In addition to criterion sampling, snowball sampling was also used. A structured
opinion form consisting of open and closed-ended questions was used as a data collection tool in
the research. The prepared opinion form consists of 12 questions, 5 of which are closed-ended and
7 of which are open-ended. The opinion form was prepared and sent to the participants via Google
Forms to reach more participants. The data were analyzed with descriptive analysis, which is one
of the qualitative data analysis techniques. As a result of the research, it was found that teachers
and their students mostly benefited from museums and historical sites, science centers, zoos, libraries, and national parks; A significant part of the participants visit out-of-school environments
once or 2-3 times a year with their students and these visits are based on student demands, reinforcement of learning, socialization, etc. It has been determined that they perform with
motivation. Based on the findings of the research, suggestions were made to teachers and
policymakers regarding the use of out-of-school learning environments. This study was supported
by TUBITAK BIDEB under 2209-A University Students Research Projects Support Program with
application number 1919B012000515.