6. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi, Ankara, Turkey, 2 - 04 May 2019, pp.92
Bu
araştırmanın amacı yedinci sınıf “Maddenin Yapısı ve Özellikleri” ünitesinde
öğrenci başarılarına lego ile zenginleştirilmiş işbirlikçi öğrenme yönteminin
etkisinin araştırılmasıdır. Diğer bir ifadeyle, bağımsız
değişkenin (öğretim yöntemi) bağımlı değişken (akademik başarı) üzerine
etkisinin sınanması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada, nicel araştırma yöntemi;
nicel araştırma yönteminin özelliklerine uygun olarak ta “ön test-son test
kontrol gruplu yarı deneysel desen” tercih edilmiştir. Araştırmanın
ulaşılabilir evrenini, Kayseri ili Yeşilhisar ilçesindeki tüm yedinci sınıflar
oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi olarak ta, 2017-2018 eğitim öğretim
yılı Kayseri ili Yeşilhisar ilçesinde uygun görülen bir ortaokulun yedinci
sınıfları seçilmiştir. Dolayısıyla, örneklem rasgele olmayan örneklem
türlerinden olan uygun örneklem kullanılarak seçilmiştir. Deney ve kontrol
grubu intact (mecburi) sınıflar olarak belirlenmiş ve toplamda 34 öğrenci ile
çalışılmıştır. Grupların denkliğini sağlamak amacıyla istatistiksel analiz
(bağımsız örneklemler t testi) yapılmış ve elde edilen sonuçlara göre grupların
denk olduğu belirlenmiştir. Deney ve kontrol gruplarının her ikisi içinde altı
haftalık bir ders uygulaması yapılmış, ön ve son testlerin uygulanmasıyla birlikte
bu süre sekiz hafta sürmüştür. Araştırmanın sayısal verileri maddenin yapısı ve
özellikleri başarı testi (MYÖBT) ile toplanmıştır. Başarı testinin
oluşturulması için 30 sorudan oluşan bir taslak oluşturulmuş, bu taslak Sivas
ili Kangal ilçesinde maddenin yapısı ve özellikleri ünitesini daha önceden
görmüş yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinden 314 kişiye uygulanarak, testin
pilot çalışması tamamlanmıştır. Pilot çalışmadan elde edilen verilerin istatistiksel
analizi SPSS 22 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Yapılan analiz
sonucunda elde edilen verilere göre 30 sorudan 28 tanesinin başarı testinde
kalmasına, iki sorunun ise kullanılmasının uygun olmadığına karar verilmiştir. Kullanılmamasına
karar verilen iki sorunun çıkarılması ile elde edilen başarı testinin son hali
için Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı hesaplandığında bu değer 0,79 olarak bulunmuştur.
Bu sonuç ise MYÖBT’den elde edilen puanların güvenilir olduğu sonucunu doğurmuştur.
Deney grubunda yapılacak uygulamalar için alanyazın taraması yapılarak,
alanında uzman bir fen eğitimcisi ile birlikte lego ile zenginleştirilmiş
işbirlikçi öğrenme yöntemine uygun ders planları hazırlanmıştır. Benzer
şekilde, kontrol grubunun da ders planları fen programının ön gördüğü şekilde
tasarlanmıştır. Deney ve kontrol
gruplarında planlanan yöntemlerin amacına uygun olarak uygulanıp
uygulanmadığını anlamak amacıyla ders esnasında kullanılacak sınıf gözlem
formları hazırlanmıştır. Bu hazırlanan formlar ile birlikte birinci araştırmacı
deney ve kontrol grubunun öğretmenini dersler esnasında gözlemlemiştir. Deney
ve kontrol gruplarında planlanan uygulamalar yapıldıktan sonra MYÖBT son test
olarak tekrar uygulanmış ve elde edilen veriler üzerinde ilk olarak betimsel
istatistik, sonrasında ise çıkarıma dayalı istatistik analizleri yapılmıştır. Betimsel
istatistik sonucunda verilerin normal dağıldığı kabul edilmiş ve parametrik
testlerden ilişkisiz örneklemler t-testi kullanılmasına karar verilmiştir.
İlişkisiz örneklemler t-testi sonuçlarına göre, lego ile zenginleştirilmiş
işbirlikçi öğrenme yönteminin yedinci sınıf öğrencilerinin maddenin özellikleri
ve yapısı ünitesindeki başarıları üzerine istatistiksel olarak anlamlı bir
etkisinin olmadığı saptanmıştır (t (32)=0,363, p>0.05). Çalışmada legolarla
zenginleştirilmiş işbirlikçi öğrenme yönteminin öğrencilerin başarıları üzerine
bir etkisinin olmamasının nedenleri arasında öğrencilerin lego materyallerine
alışkın olmamaları, uygulayıcı öğretmenin uygulamaya tam olarak adapte
olamaması, öğrencilerin grup çalışmalarında tam bir verimlilikle çalışamamaları
ve legoların yeterli olmamaları gösterilebilir. Bu etkinin belirlenememesi aynı
zamanda literatür bulgularıyla da karşılaştırılarak tartışılmış ve bu
çalışmanın sınırlılığından hareketle öneriler sunulmuştur.