Turkiye Klinikleri J Med Ethics Law Hist, cilt.1, sa.2, ss.1-7, 2015 (Hakemli Dergi)
Amaç: Bilgi ve iletişim teknolojilerinde özellikle son 20 yılda görülen hızlı ilerleme sayesinde hastalara ait özel tıbbi bilgiler Türkiye'nin de aralarında bulunduğu birçok ülkede elektronik ortama aktarılmaktadır. Elektronik sağlık kayıtları (ESK), hastaların yaşam kalitesini iyileştirme, kolay erişilebilirlik, giderleri düşürme, beklenmeyen etki veya tıbbi hataları azaltma, vb. konularda birçok yarar sağlamakla birlikte konuya ilişkin doğabilecek etik sorunlar üzerinde gereğince durulmamıştır. Zira bilgi teknolojileri hasta mahremiyetini ihlal etme potansiyeli taşımakta olup ESK üzerinden elde edilebilecek kişisel sağlık verilerinin hastaların rızası dışında paylaşımı veya kullanımı hasta özerkliğini tehlikeye atabilmektedir. Bu ön araştırma ile İç Anadolu Bölgesi'nde hizmet vermekte olan özel sigorta işletmelerinde çalışan kişilerin, hasta mahremiyeti konusundaki bilgi düzeyi ve yaklaşımlarının belirlenmesi ve özel sigorta işletmelerinin hasta mahremiyeti ihlali konusunda sahip olduğu potansiyel riskin tartışılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: İç Anadolu Bölgesi'ndeki üç şehirde (Ankara, Kayseri ve Konya) faaliyet gösteren ve basit rasgele örnekleme yöntemiyle seçilmiş özel sigorta işletmelerinde çalışmakta olan 40 kişiye anket uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %91,2'si geçmişte hasta ESK'na erişmediklerini veya bu kayıtları paylaşmadıklarını belirtmiş, ancak %70,6'sı ESK'nın sağlık sigorta işletmelerinin erişimine açık olması gerektiğine inandıklarını ifade etmiştir. Katılımcıların mesleki tecrübe süresi ile ESK'nın sigorta şirketlerinin erişimine açık olması gerektiği düşüncesine sahip olma durumları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların %20,6'sı özel sağlık sigorta işletmelerinin, ESK'na (hastanın rızası olmaksızın) bir şekilde ulaşabileceklerini düşündüklerini ifade etmiştir. Sonuç: Özel sigorta işletmelerinin hasta mahremiyeti ihlali konusunda potansiyel bir risk taşıdığı anlaşılmakta olup konuya ilişkin yeni yasal düzenlemelerin en kısa sürede uygulamaya konması gerekmektedir.
Objective: Due to the rapid advances in information and communication technologies, particularly in the last two decades, electronic health records (EHRs) that include patients' sensitive medical data in a digital format have become common in many countries, including Turkey. Despite EHRs' great benefits, such as improving the quality of health care, easy accessibility, decreased costs, reduced adverse drug reactions and medical errors, scant attention has been paid to the ethical problems that might arise from the use of EHRs. This preliminary study aims to investigate the knowledge and attitudes of employees of private health insurance companies in Central Anatolia, Turkey, toward patient confidentiality. It also seeks to discuss the potential risk of health insurance companies' breaches of confidentiality. Material and Methods: A survey was conducted among 40 employees of the randomly sampled private health insurance companies that serve the cities of Ankara, Kayseri, and Konya. Results: Although 91.2% of the participants confirmed that they have never reached/shared their customer's EHRs, 70.6% stated that EHRs should be accessible to health insurance companies. There is a statistically significant relationship between participants' years of professional experience and their opinions on whether or not EHRs should be accessible to health insurance companies (p<0.05). Among participants, 20.6% also stated that health insurance companies can by any means reach their clients' private medical data via EHRs without the clients' consent. Conclusion: There appears a potential risk of health insurance companies' breaches of patient confidentiality, and new legal developments should be implemented immediately by the Turkish health authorities.