Hanımlara Mahsus Gazete’nin 543-580 Arasındaki Sayılarda Kadın Kimliği Üzerine Bir Çalışma


Creative Commons License

Akça Öcal H., Koyun K.

KADEM Kadın Araştırmaları Dergisi, cilt.10, sa.2, ss.525-552, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Osmanlı Devleti’nde çağdaşlaşmanın gerçekleştirilmesi için bir araç olarak görülen basın yayın hareketi, değişim ve dönüşüm sürecindeki fikrî oluşumun özümsenmesinde önemli bir yapıyı teşkil etmiştir. Bu basın yayın hareketi içerisinde en uzun ömürlü kadın süreli yayını olma özelliğini taşıyan Hanımlara Mahsus Gazete, 1895-1908 yılları arasında yayımlanmıştır. Hanımlara Mahsus Gazete’de birçok kadın yazarın kendi isimlerini kullanarak eserlerini yayımlamalarının yanı sıra erkek yazarların çalışmalarına da yer verildiği görülmüştür.  Roman, şiir, hikâye, tiyatro, deneme, makale, gezi yazısı, hatıra, mektup türleri bu yayın aracılığıyla yayımlanma imkânı elde etmiştir. Kadının kamusal alandaki varlığı ve söz konusu dönemdeki faaliyetlere katılım düzeyi hakkında önemli veriler sunan süreli yayın; güzellik, moda, eğitim, sağlık, aile, meslek, evlilik, edebiyat ve sanat konularıyla ilgilenmiştir. Hanımlara Mahsus Gazete, çeşitli konular aracılığıyla kadınların dünyasını okura aktarmakla birlikte dönemin sosyal yapısını göz önünde bulundurarak ideal kadının nasıl olması gerektiğiyle ilgili benimsetilmek istenen düşünceleri okuyucu kitlesiyle buluşturmuştur. Bu çalışmada söz konusu süreli yayının 543-580 sayı aralığında yayımlanan metinlerden hareketle kadının farklı alanlardaki konumu, idealize edilen kadın kimliği ve bu kimliği inşa etmek için izlenen yollar incelenecektir. Anahtar Kelimeler: Hanımlara Mahsus Gazete, İdeal kadın, Kimlik, Rol.