Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası İdil - Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, cilt.6, sa.12, ss.239-263, 2024 (Hakemli Dergi)
18. yüzyılda Karadeniz ve Kafkasya’ya
tam olarak hâkim olamayan Rus İmparatorluğu, ticaret yollarını zapt etmek için
önce Hazar Denizi’nin batı kıyılarını sonrasında ise Türkistan’ı işgal ederek
Hindistan’a ulaşmayı amaçladı. 1862’de Bişkek, 1865’te Taşkent ele geçirildi.
1868’de Buhara, 1873’te Hive zapt edildi. Türkistan’ın işgali büyük ölçüde
tamamlandı ancak Türkmenistan ele geçirilemedi. Türkmenistan üzerine birkaç
sefer yapılsa da başarı sağlanamadı. 1879 yılında sefer sırasında kan
zehirlenmesi sonucu ölen Rus komutan Lazarev’in yerine Lomakin getirildi. Lomakin
de seferde başarı sağlayamadı ve görevden alındı. Yerine Skobelev getirildi. Skobelev, seleflerinden daha
farklı bir yol izleyerek Kozakları aktif bir
şekilde kullandı.
Bu makalede öncelikle savaşın arka
planını oluşturan olaylar incelenecek, ardından hem I. Göktepe Savaşı hem de
II. Göktepe Savaşı’nın hazırlık süreci anlatılacak ve son olarak savaş
sırasındaki gelişmeler özetlenecektir. Özellikle General Lomakin ve General
Skobelev’in savaş sırasında kullandıkları taktiksel farklılıklar Rus Kozakları açısından
anlatılacaktır. Kozakların bu konudaki çalışmalarda yeterince ele alınmadığını
tespit ettik ve bu boşluğu doldurmak için özellikle Rusça yazılı kaynaklara
başvurduk. Bu makalenin amacı, Göktepe Savaşı’na katılan komutanların
kitaplarını incelemek, Kozakların savaştaki rolünü göstermek ve Göktepe
Savaşları üzerine yapılacak yeni çalışmalara ışık tutmaktır.