Akademik Veri Yönetim Sistemi
7. Uluslararası Asos Congress Hukuk Sempozyumu, Eskişehir, Türkiye, 27 Mayıs 2021, ss.178, (Özet Bildiri)
Özet
Ceza muhakemesi, suç oluşturan bir fiilin işlenip işlenmediğinin, işlenmişse bu fiilin failinin kim olduğunun tespitine yönelik olarak yürütülen iş ve işlemlerin bütününe ilişkin kuralları ve bu sürece katılan kişilerin hak ve yükümlülüklerinin belirlendiği bir hukuk dalıdır. Maddi gerçeğin ortaya çıkartılmasında önemli bir yer işgal etmektedir. Suç şüphesinin öğrenilmesinden hükmün kesinleştiği ana kadarki soruşturma ve kovuşturma aşamalarında yapılacak bütün işlemlerin yargısal makamların görevine girdiği kural olarak kabul edilmektedir. Gerçekten de kuvvetler ayrılığı prensibinin bir görünüş şekli olarak tüm muhakeme işlemleri yargı gücünü elinde bulunduran kişilerce yerine getirilmektedir. Ancak; Türk hukuku bu kurala bir istisna mahiyetinde memurların görevleri nedeniyle işledikleri iddia edilen suçlarda ceza muhakemesi işlemlerinin yapılabilmesine dair özel hükümler içermektedir. Ceza muhakemesinin genel usulünden ayrık bu düzenlemelere, kamu hizmetinin işleyişinde meydana gelebilecek aksamaların önlenmesi ve kamu otoritesinin saygınlığının korunması gerekçe gösterilmektedir. Nitekim bu kaygılar ceza kanunlarında memurlara karşı işlenen suçların nitelikli hal olarak kabul edilmesine de imkan tanımıştır. Tüm vatandaşların muhakeme işlemleri bakımından tek bir yargı erkine tabi olduğunu ifade eden yargılama birliği ilkesine aykırılık teşkil eder niteliğinden dolayı memurların ceza muhakemesi her dönem eleştirilere neden olmaktadır. Çalışmada memurlar hakkında ceza muhakemesi işlemlerinin yürütülmesinde ayrı bir yönteme gerçekten gereksinim duyulup duyulmadığı, genelde muhakeme hukuku, özelde ceza muhakemesi hukukunda kabul gören temel ilkeler ışığında değerlendirmeye tabi tutularak hali hazırdaki uygulama açısından öneriler getirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Ceza Muhakemesi, Özel Muhakeme Usulü, Memurların Yargılanması.