Annelere Verilen Eğitimin Tamamlayıcı Beslenme Üzerine Etkisi


Aytekin Şahin G., Kaya N., Kondolot M.

Beslenme ve Diyet Dergisi, cilt.48, ss.1-10, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 48
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.33076/2020.bdd.1257
  • Dergi Adı: Beslenme ve Diyet Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-10
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışmada, diyetisyen tarafından verilen kapsamlı bir tamamlayıcı beslenme eğitiminin annelerin bilgi düzeyi ve tamamlayıcı beslenme uygulamaları üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bireyler ve Yöntem: Araştırmaya henüz tamamlayıcı beslenmeye başlamamış 3-5 aylık bebeği olan 83 anne dahil edilmiştir. Katılımcılar eğitim grubu (n=42 anne ve bebek) ve kontrol grubu (n=41 anne ve bebek) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Verilerin toplanmasında sosyo-demografik özellikler ve tamamlayıcı beslenme konusundaki bilgi düzeyine yönelik soruları içeren anket formu kullanılmıştır. Eğitim grubundaki annelere ilk görüşmede tamamlayıcı beslenme hakkında bilgisayar destekli bir eğitim ve bilgilendirici bir kitapçık verilmiştir. Kontrol grubundaki anneler ise rutin poliklinik izlemlerinde bilgilendirilmiş ve poliklinikte kullanılmakta olan broşür verilmiştir. Anneler tamamlayıcı beslenmeye başladıklarında yapılan 2. görüşmede annelerin tamamlayıcı beslenmeye başlama nedenleri ve bebeklerine ilk olarak verdikleri tamamlayıcı besinler sorgulanmıştır. Tamamlayıcı beslenmeye başladıktan 3 ay sonra yapılan 3. görüşmede ise tamamlayıcı beslenme bilgi düzeyine yönelik sorular tekrarlanmıştır. Bulgular: Eğitim grubundaki annelerin tamamlayıcı beslenme bilgi düzeyi puanlarının kontrol grubundan daha yüksek olduğu saptanmıştır (eğitim: 20.0, kontrol: 14.0 puan, p<0.001). Ayrıca eğitim grubundaki annelerin tamamlayıcı beslenme bilgi düzeyi puanlarının ilk görüşmeye göre 3. görüşmede anlamlı şekilde arttığı belirlenmiştir (ilk görüşme: 13.0, 3. görüşme: 20.0 puan, p<0.001). Ek olarak eğitim grubunda tamamlayıcı beslenmeye 6. ayda başlayan annelerin oranının kontrol grubundan daha yüksek olduğu görülmüştür (eğitim: %64.3, kontrol: %17.1, p<0.001). Eğitim grubunda tamamlayıcı besinlere tuz ve şeker ekleme oranı da kontrol grubundan daha düşük bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Annelerin tamamlayıcı beslenme konusunda bilgi düzeylerinin artırılması ve yanlış uygulamaların önlenmesi için çocuk sağlığı izlemlerinde uygun süre ayrılarak, görsel sunularla birlikte yazılı bilgi notlarının kullanılması önemlidir.

Anahtar kelimeler: Bebek beslenmesi, tamamlayıcı beslenme, bilgi düzeyi, tamamlayıcı beslenme eğitimi

Aim: This study aimed to evaluate the effect of comprehensive complementary feeding education given by dietitian on maternal nutritional knowledge and complementary feeding practices. Subjects and method: Eighty three mothers and their 3-5 months-old infants who did not start complementary feeding were included in the study. Subjects were divided into two groups: education group (n=42 mothers and infants) and control  group (n=41 mothers and infants). Data was collected by a questionnaire including socio-demographic characteristics and maternal knowledge on complementary feeding. At the first interview, mothers in the education group were given a computer-assisted training and a booklet about complementary feeding. The mothers in the control group received a routine care in the outpatient clinic, and a simple brochure previously used in the outpatient clinic. In the second interview, when the mothers started complementary feeding, the reasons for starting complementary feeding and first complementary foods given to infants were questioned. In the third interview (at 3rd months of complementary feeding), the questionnaire on maternal knowledge level on complementary feeding was repeated. Results: Maternal knowledge level on complementary feeding in the education group was found to be higher than the control group (education: 20.0, control: 14.0 points, p<0.001). It was also determined that knowledge on complementary feeding scores of mothers in the education group significantly increased at 3rd interview compared to baseline (baseline: 13.0, 3rd interview: 20.0 points, p<0.001). The percentage of mothers who started complementary feeding at 6th months was higher in the education groups than control group (education: 64.3%, control: 17.1%, p<0.001). Salt and sugar addition to complementary foods was also less frequent in the education group (p<0.05). Conclusion: To increase the knowledge level of mothers about complementary feeding and to prevent improper practice, it is important to use written information notes together with visual presentations while allocating appropriate time.

Keywords: Infant nutrition, complementary feeding, knowledge level, complementary feeding education