Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sağlık Hukuku Sempozyumu, Kayseri, Türkiye, 22 Aralık 2018, ss.10
Kamuda görevli hemşirelerin üç tür sorumluluğu söz konusu olabilmektedir. Bunlar, cezai sorumluluk, idari sorumluluk ve hukuki sorumluluktur. Hemşirelerin cezai sorumluluğu, hemşirenin kasten veya ihmal, tedbirsizlik gibi taksirli bir fiili ile hastanın ölümüne ya da yaralanmasına yol açması durumunda, ceza kanunları açısından söz konusu olan sorumluluktur. Hemşirelerin idari sorumluluğu, hemşirenin bağlı bulunduğu kuruma (Başhekimlik, İl Sağlık Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı gibi) karşı, mesleki açıdan uyması gereken kurallara uymaması, yine söz konusu kurumun yazılı veya sözlü emir ve talimatları varsa, bunlara aykırı davranması sebebiyle ortaya çıkan sorumluluktur. Hemşirelerin hukuki (tazminat) sorumluluğu ise, hemşirenin kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil ile hastada bir kısım zararlara yol açması ve bundan dolayı söz konusu zararları tazmin ile yükümlü tutulması sebebiyle ortaya çıkan sorumluluktur.
Kamuda görevli hemşirelerin kusurları, sağlık hizmetinin sunumu ile ilgili olarak hizmet kusuru sayıldığı için, kural olarak hemşireler aleyhine adli yargıda doğrudan tazminat davası açılamamakta, idari yargıda kamu kurumu aleyhine tam yargı davası açılmaktadır. Ancak kamu kurumu tam yargı davası sonucu tazminat ödemek zorunda kalmışsa, kusurlu ve hukuka aykırı fiiliyle zarara sebep olan hemşireye rücu edebilme hakkına sahiptir (AY m. 40, m. 129; DMK m. 13). Bununla birlikte kamuda görevli hemşirelerin kusurlarının hizmet kusuru değil de, görevlerinden ayrılabilen şahsi kusur sayıldığı durumlarda, hemşireler aleyhine doğrudan adli yargıda tazminat davası açılabilmektedir. Her iki ihtimalde de, yani gerek kamu kurumunun hemşireye rücu ettiği, gerekse hemşirenin doğrudan sorumluluğunun bulunduğu hallerde, hemşire zararı «özel hukuk hükümleri» gereğince gidermek zorundadır. Yani bu gibi durumlarda Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiile ilişkin hükümleri (TBK m. 49 vd.) uygulama alanı bulmaktadır.
Çalışmamızda kamuda görevli hemşirelerin hukuki (tazminat) sorumluluğu TBK m. 49
vd. çerçevesinde incelenmiştir.