Bilim ve Sanat Merkezi Öğretmenlerinin İki Kere Farklı Öğrencilere Karşı Yaklaşımlarının İncelenmesi


Kaya B., Öner G.

Uluslararası Eğitim ve Bilim Kongresi, Antalya, Türkiye, 27 - 30 Ekim 2022, ss.1-2

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-2
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bilim ve sanat merkezlerinde sanat veya genel yetenek anlamında özel yetenekli çocuklara yönelik öğretim destekleri verilmektedir. Ancak her okulda karşılaşıldığı gibi bilim ve sanat merkezlerinde de farklı özel gereksinimlere sahip öğrenciler de bulunabilmektedir. Özel yeteneğine ek olarak sahip oldukları bu farklılıklar dolayısıyla bu öğrenciler iki kere farklı olarak adlandırılmaktadır. Özel yetenekli öğrencilerin bu farklılıklarının öğretmenler tarafından farkında olunması ve bu ihtiyaçlarına göre eğitim almaları önem arz etmektedir. Özel yetenekli çocuklar, her çocukta aynı olmaksızın, depresyona yatkınlık, kurallara karşı aşırı direnç gibi özelliklere sahiptirler. Bunun yanında öğrenme güçlüklerine de yatkındırlar. Özel yetenekli çocuklarda en sık görülen öğrenme güçlüklerinden biri de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğudur. Özel yetenekli bireylerin sahip olduğu özellikler ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yaşayan bireylerin sahip olduğu özelliklerin benzerlik göstermesi de durumu karmaşık hale getirmektedir. Çünkü sadece özel yetenekli ya da sadece DEHB’li bir bireyin ihtiyaçlarıyla ikisini de bünyesinde taşıyan bireylerin ihtiyaçları birbirinden farklılık göstermektedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu problemi yaşayan öğrencilerin özelliklerine bakıldığında; aşırı konuşma, diğer bireylerin sözünü kesme, koşma, komutları takip edememe,  zihin aktivitesi gerektiren işlerden kaçma gibi okul hayatını zorlaştıracak davranışlar gözlemlenmektedir. Hem özel yetenekli olan hem de dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu problemi yaşayan bireylerde ise rutin görevleri reddetme, uygunsuz şakalara yatkınlık, konular arası geçişe uyum sağlayamama, otoriteyi reddetme ve inatçılık gibi davranışların olduğu görülmektedir. İki kere farklı bireyler belirtilen özelliklerden dolayı yönlendirilmeye daha çok ihtiyaç duymaktadırlar. Bu yönlendirmede en büyük pay ise öğretmenlere düşmektedir. Bu bağlamda araştırmanın amacı bilim ve sanat merkezi öğretmenlerinin iki kere farklı öğrencilere yönelik yaklaşım ve uygulamalarını ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu Kayseri Çetin Şen Bilim ve Sanat Merkezi’nde görev yapmakta olan farklı branşlardan 20 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojinin kullanıldığı bu araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Veriler nitel veri analiz tekniklerinden biri olan betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda genel anlamda bireysel farklılıklar ile ilgili bilgi ve tecrübe sahibi olan öğretmenlerin, iki kere farklı öğrenciler ile ilgili eğitim eksikliği yaşadıkları ve bundan kaynaklı onlarla çalışma konusunda yeterli olamadıkları ve ayrıca kendilerini bu konuda çok yeterli hissetmedikleri sonucuna varılmıştır. Bu noktada, rehber öğretmen eksikliğinin, sorumlu olunan öğrenci sayılarının fazlalığının, ders saatlerinin azlığının, bilim ve sanat merkezlerini çeşitli yetersizliklerinin olumsuz etkileri üzerinde durulmuştur. Katılımcılar kendilerini yeterli hissettikleri noktaların ise sınıf mevcudunun azlığına ve esnek öğretim sürecine bağlı olarak farklılaştırılmış eğitim uygulamaları olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışma TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı tarafından 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında 1919B012003934 başvuru numarasıyla desteklenmiştir.