Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Congress and Workshop on Agricultural Structures and Irrigation, Diyarbakır, Türkiye, 12 - 15 Mayıs 2022, ss.1
Atmosferin bitki üzerindeki buharlaştırma talebi referans evapotranspirasyonla ifade
edilmektedir. Bitki gelişme dönemlerine göre değişen bitki katsayılarıyla söz konusu
döneme ait referans evapotranspirasyon çarpılarak bitki su tüketimi hesaplanmaktadır.
Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından referans evapotranspirasyon
hesaplamalarında FAO Sulama ve Drenaj Yayınları No.56’da ortaya konula yöntem
standart bir yöntem olarak önerilmektedir. Söz konusu yaklaşımda, güneş radyasyonu
hesaplamalarında bölgeye ilişkin yerel Angstrom katsayılarının kullanılması
önerilmektedir. Bu çalışmada Ülkemizin önemli tarım bölgelerinden Akdeniz Bölgesi
için bölgesel Angstrom katsayılarının saptanması ve referans evapotranspirasyonun
frekans analizinin yapılması (%95, %75, %50, %25, %10 ve %5 ihtimalle)
amaçlanmıştır. Bunun için gerekli uzun yıllık meteorolojik veriler, Devlet Meteoroloji
İşleri Genel Müdürlüğü’nden temin edilmiştir. Osmaniye dışında Akdeniz Bölgesi’nde
yer alan Adana, Antalya, Kahramanmaraş, Isparta, Burdur, Mersin ve Hatay illeri
Angstrom katsayıları elde edilmiştir. Uzun yıllık iklim verileri ve Angstrom katsayıları
kullanılarak tüm bu illerin aylık ortalama referans evapotranspirasyon verileri
hesaplanmıştır. Yıllık ortalama toplamlar açısından en düşük ETo değerine 875 mm ile
Isparta ve en yüksek 1332 mm ile Antalya sahip olmuştur. Türkiye’de Sulanan
Bitkilerin Bitki Su Tüketimleri rehber değerlerinden Kahramanmaraş ve Mersin %0.3
ve %1.06 daha yüksek, Isparta, Adana, Burdur, Hatay ve Antalya sırasıyla %15.8, %1.1,
%8.6, %7.3 ve %1.55 daha düşük bulunmuştur. Cropwat 8.0 sonuçlarına göre Mersin
%8.2 daha yüksek sonuç verirken Kahramanmaraş %17.9, Adana %8.6, Isparta %10.6,
Burdur %7.4, Hatay %21.1 ve Antalya %7.6 daha düşük sonuç vermiştir.
Anahtar Kelimeler: Referans evapotranspirasyon, Akdeniz Bölgesi, Angstrom katsayıları, frekans analizi