Akademik Veri Yönetim Sistemi
ASES INTERNATIONAL SOCIAL SCIENCES CONFERENCE, Diyarbakır, Türkiye, 27 - 29 Mayıs 2022, ss.511-538
Bu çalışmada fen bilimleri öğretmenlerinin STEM etkinliklerinde alternatif ölçme değerlendirme araçlarına
yönelik görüşleri ve kullanım esnasında yaşadıkları sorunlar araştırılmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yönteminin
özelliklerine uygun olarak, "fenomenoloji (olgu bilimi) deseni" kullanılmıştır. Amaçlı örneklem yönteminin bir
türü olan ölçüt örneklemesine göre katılımcılar seçilmiştir. Ölçüt olarak ise fen bilimleri dersinde STEM öğrenme
modelini uygulayan öğretmenler tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim
yılında Kayseri ve Niğde illerinde görev yapmakta olan yedi fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. İki kadın ve
beş erkek katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla, çalışmada veri toplama
aracı olarak dokuz açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmeler
“Zoom” programı üzerinden yapılmış ve katılımcılardan izin alınarak görüşmeler ses kaydı alınmıştır. Ses kayıtları
yazıya döküldükten sonra kodlar, kategoriler ve temalar oluşturularak içerik analizi yapılmıştır. Doğrudan alıntılar
yapılarak bulgular sunulmuştur. Çalışma sonucunda fen bilimleri öğretmenleri STEM etkinliklerinde süreç odaklı
değerlendirme yapabilmek için sadece geleneksel ölçme değerlendirme araçlarını kullanmanın yetersiz olduğunu;
bu araçlara ilaveten alternatif ölçme değerlendirme araçlarının da kullanılması gerektiğini belirtmişlerdir. Ancak
çeşitli sebeplerden dolayı STEM etkinliklerinde bu araçları çoğu zaman kullanamadıklarını vurgulamışlardır. Bu
sebepler arasında STEM eğitiminin çok bileşenli olması ve bu bileşenlerin her birini ölçmeyi sağlayacak ölçme
aracının olmaması, çoğunlukla fen dersi ağırlıklı ölçmeler yapılması, entegrasyonun tam olarak ölçülememesi,
alternatif ölçme araçlarının hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesinin uzun zaman gerektirmesi,
öğretmenlerin bu konuda yeterli eğitimi olmaması, fen kazanımlarının yoğun olması, sınıfların kalabalık olması,
öğretmenin her öğrenciye dönüt vermede süre yetmemesi, öğrencinin çoktan seçmeli merkezi sınavlara yönelik
hazırlanmak istemesi, BİLSEM’de bir öğrencinin aynı programa devam edememesi, program değişikliği sonucu
sürecin kesintiye uğraması ve öğrencinin değerlendirmesinin yarım kalması gösterilmiştir. Bu sonuçlardan yola
çıkarak çok boyutlu STEM etkinliklerinde entegrasyonu, mühendislik tasarım sürecini, bilişsel beceriye ek
duyuşsal, psikomotor, 21.yüzyıl gibi becerileri ve STEM kariyer ilgisini ölçmeyi sağlayan bir alternatif ölçme
aracının ve bilgilendirici kılavuzun geliştirilmesinin öğretmenlere faydalı olacağı önerisinde bulunulmuştur.