Amaç: Böbrek transplantasyonu yapılan hastalarda immünsüpresif tedaviye uyumsuzluk greft reddine neden olabilir. Uyumsuzluk nedenlerinin ilaçların yan etkileri, uyum korkusu ve aile desteğinin olmaması olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı, aile desteğinin ilaç uyumuna etkisini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma bir devlet hastanesinin polikliniğinde böbrek nakli sonrası takip edilen 98 hasta üzerinde yapıldı. Veriler hasta bilgi formu, Aile Destek Algısı Ölçeği (PSS-Fa), İmmünosupresif Tedaviye Uyum Ölçeği (İTAS) ve hastaların takrolimus kan plazma düzeylerinden elde edildi. Bulgular: Kırk yaş ve altı hastalarda PSS-Fa'nın yüksek olduğu (p <0.05), aile desteğinin transplantasyondan bu yana geçen süre, donör tipi ve red atağı üzerinde etkisinin olmadığı belirlendi (p >0.05). Ortalama ITAS puanları 11.03±0.90 ve takrolimus kan plazma düzeyi ortalama standart sapma- sı <2.47 idi, bu da ilaca yüksek uyumu gösterir. Yaş ile ITAS puanları arasında pozitif korelasyon saptandı (p <0.05). Takrolimus kan plazma düzeyi standart sapma ortalama değeri ile ITAS ve PSS-Fa ortalama puanları arasında korelasyon saptanmadı (p >0.05). Sonuç: Aile desteği ile ilaç uyumu arasında ilişki saptanmamıştır. Aile desteğinin ilaç uyumuna etkisini araştırmak için farklı transplantasyon tiplerini içeren hasta gruplarını değerlendirmek için ileri çalışmalar önerilebilir.
Objective: Non-adherence to immunosuppressive treatment can cause graft rejection in kidney transplantation patients. The reasons for non- adherence have been shown to be side-effects of the drugs, compliance fear, and lack of family support. The aim of this study was to determine the effect of family support on drug adherence. Material and Method: This study was conducted on 98 patients followed up in the polyclinic of a public hospital following kidney transplantation. The data were obtained from a patient information form, the Perception of Family Support Scale (PSS-Fa), the Immunosuppressive Treatment Adhe- rence Scale (ITAS), and the tacrolimus blood plasma level of the patients. Results: In patients aged ≤40 years, the PSS-Fa was determined to be high (p <0.05), and family support was determined to have no effect on time since transplantation, donor type and rejection attack (p >0.05). The mean ITAS points were 11.03±0.90 and the tacrolimus blood plasma level mean standard deviation was <2.47, indicating high drug adherence. A positive correlation was determined between age and ITAS points (p <0.05). No correlation was determined between the tacrolimus blood plasma level standard deviation mean value and the ITAS and PSS-Fa mean points (p >0.05). Conclusion: No relationship was determined between family support and drug adherence. Further studies can be recommended to evaluate groups including different transplantation types to investigate the effect of family support on drug adherence.
