IV. YABİTED Bitkisel Yağ Kongresi, İstanbul, Turkey, 18 - 19 April 2019, pp.27
Amaranth (Amaranthus spp.), Amaranthaceae familyasına ait, bileşimi ile dikkat çeken bir
tohumdur. Ülkemizde, ilkbahar yağmurlarından sonra doğada veya sulanan bağ,
bahçe ve tarlalarda kendiliğinden yetişen, sert ve hızlı büyüme
potansiyelindeki bir bitkidir. Yaklaşık 60 farklı türü olan amaranthın rengi
koyu mordan sarıya kadar değişkenlik gösterebilmektedir. Büyük çoğunluğu
kahvaltılık gevrek, kraker, kurabiye, ekmek ve diğer fırıncılık ürünlerinin
yapımı için buğday unu ya da diğer unlarla karıştırılarak kullanılmaktadır.
Bitki mineraller, amino asitler, kükürt içeren esansiyel yağ asitleri ve
vitaminler bakımından zengindir. Tohumların yağ içeriği % 6-10 aralığında
değişmekte olup, içerdiği yağın %77’sini doymamış yağ asitleri oluşturmaktadır.
Amaranth tohum yağları zeytinyağından sonra önemli bir skualen kaynağı
olduğundan kanser ve kalp rahatsızlıkları gibi bazı sistemik hastalıkların
tedavisinde kullanılmaktadır. Tokoferolce zengin ve glutensiz protein içeren
taneleri ile tahıl ürünleri için iyi bir alternatiftir. Yüksek antioksidan ve
diyet lifi içermesi nedeni ile de gıda endüstrisinde potansiyel kullanım
alanına sahiptir. Bu çalışmada, amaranth bitkisi ve tohum yağının
karakterizasyonu ile sağlık üzerine etkileri derlenmiştir.