History Studies, cilt.12, sa.5, ss.2557-2576, 2020 (Hakemli Dergi)
Edirne, Osmanlı Devleti'nin tarihî başkentlerinden biri olup XIX. yüzyılda hâlâ bu statüsünü
devam ettiren bir şehir idi. Vali, eski Maliye Nâzırı Nâfiz Paşa olup bu göreve getirilmesinin
üzerinden bir ay bile geçmemişti ki Tanzimat Fermanı ilan edildi. O, esasında karşı olmasına
rağmen fermanın ilanını görkemli bir törenle halka duyurdu. Ancak 1840 yılında, Tanzimat
ile vaat edilen vergi tarh ve tahsil işini düzene sokmak üzere yeni tayin edilen Muhassıl
Edhem Efendi ile büyük ölçüde gerginlik yaşadı. En küçüğünden en büyüğüne kadar hemen
her meselede bu iki üst düzey yönetici arasında çatışma meydana geldi. Muhassılın şehre
girerken karşılanmasından kendisine konak tahsisine, muhassıllık meclisinin oluşmasından
redif askeri toplanmasına, Müslümanlar ile Rumlar arasında ortaya çıkan çatışma ortamından
diğer pek çok irili ufaklı meselede bu çatışma yüzünden vilayet doğru dürüst yönetilemedi.
Edhem Efendi ile mahalli hanedan mensupları arasında kurulan ittifak yüzünden vali, bu
süreçte hep yalnız kaldı. Hükümete her iki taraftan şikâyet dilekçeleri yağmaya başladı.
Sonunda Nâfiz Paşa görevden azledildi. Vali ile birlikte vilayet üst yönetimi yargılandı. Suçlu
bulunan Nâfiz Paşa üç yıl süre ile Kütahya'ya sürgün edilirken Edhem Efendi de kabahatli
sayılarak görevden alındı.
Edirne was one of the historical capitals of the Ottoman Empire and still maintained this
status in the XIX century. The governor was the former Minister of Finance Nâfiz Pasha, and
the Tanzimat Edict was announced one month after his appointment to this post. Despite his
opposition, he announced the edict with a magnificent ceremony. However, in 1840, he
experienced great tension with Muhassıl Edhem Efendi, who was newly appointed to regulate
the tax assessment and collection process promised by the Tanzimat. Conflict occurred
between these two senior executives on almost every issue, from the smallest to the largest.
There was always tension, from welcoming the Edhem Efendi when entering the city to
provide a mansion for him, from the formation of the mission council to the redif military
gathering, from environment of conflict between Muslims and Greeks to many other issues,
large and small. Therefore, the province could not be managed properly. Due to the alliance established between Edhem Efendi and members of the local dynasty, the governor was
always alone in this process. Petitions of complaints from both sides began to pour into the
government. In the end, Nâfiz Pasha was dismissed. Together with the governor, the
provincial top administration was put on trial. While Nâfiz Pasha, who was found guilty, was
exiled to Kütahya for three years, Edhem Efendi was found at fault and dismissed from duty
too.