Uluslararası İdil-Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi, cilt.6, sa.11, ss.15-69, 2024 (Hakemli Dergi)
Ses ve anlam değişmeleri lehçeler arasında görülebilen, bir dilin lehçelerindeki ayırt edici özelliklerden birisidir. Ses değişmeleri kelime başlarında, kelime ortalarında ve kelime sonlarında görülebilir. Lehçeler arasındaki bu ses değişmelerinin en önemli sebeplerinden birisi de zamanla lehçeler arası farklılıkların oluşmasıdır. Öte yandan Eski Türkçeden gelen, yazılışları ve anlamları aynı olan kelimeler yaşanılan coğrafyaya ve zamana göre farklı anlamlara sahip olmuştur. Kıpçak Türkçesinin önemli dil yadigârlarından olan Codex Cumanicus ile günümüzde Kafkasya bölgesinde konuşulan Kumuk Türkçesinin ses ve anlam özellikleri bakımından karşılaştırmalı olarak daha önce hiç ele alınmamış olması bizi böyle bir konuda çalışma yapmaya yönlendirmiştir. Çalışmada Codex Cumanicus ile Kumuk Türkçesinin ses ve anlam bakımından farklılık göstermeyen sözcüklerinin karşılaştırması yapılacaktır. Çalışmada Kıpçak Dönemi eseri olan Codex Cumanicus ve Kumuk Türklerinin kelimelerini içeren Kumuk Türkçesi Sözlüğü ön planda olacak, ses ve anlam farklılaşması görülmeyen kelimeler araştırılacaktır.