Akademik Veri Yönetim Sistemi
CUKUROVA 6th INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCHES CONFERENCE, Adana, Türkiye, 5 - 06 Mart 2021, cilt.1, ss.289-290
JİNEKOLOJİK CERRAHİDE PREEMPTİF ANALJEZİNİN ÖNEMİ THE IMPORTANCE OF PREEMPTIVE ANALGESIA IN GYNECOLOGICAL SURGERY
ÖZET
Jinekolojik operasyon geçiren hastaların %80-85’i postoperatifsüreçte ağrı deneyimlemektedir.
Postoperatif cerrahi ağrının, hastaların fizyolojik ve psikolojik refahı üzerinde değişikliklere
yol açarak hasta sonuçlarını olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir. Günümüzde jinekolojik
cerrahi uygulanan hastaların ağrı yönetiminde kanıta dayalı farmakolojik ve non-farmakolojik
birçok yöntem kullanılmaktadır. Farmakolojik tedavilerden analjezikler ve hasta kontrollü
analjezi yöntemleri intraoperatif ve postoperatif süreçte sıklıkla kullanılmaktadır. Amaç
hastaların akut ağrı ve semptomlarını en kısa sürede azaltarak erken mobilizasyon ve erken oral
alım ile hızlı fonksiyonel iyileşme sağlamaktır. Postoperatif şiddetli akut ağrının yönetiminde
kullanılan farmakolojik ajanlardan asetaminofen ve non-steroid antiinflamatuar ilaçların
yetersiz olduğu durumlarda sıklıkla opioidler tercih edilmektedir. Opioid ajanlar ağrı
yönetiminde etkili olmalarına rağmen ciddi yan etkileri de bulunmaktadır. Opioidlerin solunum
depresyonu, kardiyak arrest, myokard depresyonu, vagal uyarı, bulantı-kusma, intestinal
motilitede azalma, konstipasyon, idrar retansiyonu, histamin salınımında artma ve sempatik
tonüste azalma gibi hemodinamik, solunumsal, genitoüriner ve gastrointestinal yan etkileri ile
hem hasta hem de sağlık çalışanları karşı karşıya gelmektedir. Yapılan çalışmalar sonucunda,
akut ağrıya bağlı gelişen stres yanıtın engellenmesinde analjezinin preoperatif dönemden
başlayarak kontrol altına alınmasında ve opioid kullanımının azaltılmasında preempitif
analjezinin kullanımının etkili olduğu belirlenmiştir. Preemptif analjezi cerrahi işlemden önce
başlatılan periferden kaynaklanan ağrılı uyaran ile santral hipersensitizasyonun oluşması
engelleyen bir tedavi yöntemidir. Non-steroid antiinflamatuar, asetaminofen ve asetilsalisilik
asit gibi farmakolojik ajanlar preemptif analjezi yönteminde kullanılabilmektedir. Sonuç olarak
jinekoloik cerrahi geçiren hastalarda preemptif analjezinin preoperatif dönemde başlanarak
uygulanması ağrı skorunu ve opioid ilaç gereksinimlerini azaltmada etkili olacaktır. Böylece
perioperatif ağrı kontrolünün sağlanması ile hastaların erken ambulasyonuna, beslenmesine,
hızlı fonksiyonel iyileşmesine ve postoperatif sürecini daha rahat geçirmesine katkıda
bulunacaktır.
Anahtar Kelimeler: Jinekolojik Cerrahi, Preemptif Analjezi, Postoperatif Ağrı