Granülomatöz Enteritis ve Multisistemik Lezyonlar: Ördekte Kompleks Enfeksiyonun Patolojik İzleri


Creative Commons License

Yağlı K., Tüm H. C., Ayar O., Ekebaş G., Çakır Bayram L.

XII. Ulusal / III. Uluslararası Veteriner Patoloji Kongresi, Balıkesir, Türkiye, 23 - 26 Ekim 2025, ss.91, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Balıkesir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.91
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Özet Su kuşlarında görülen enfeksiyöz hastalıklar, klinik ve patolojik olarak birbirini taklit eden multisistemik tablolara neden olmakta ve ayırıcı tanıda güçlük oluşturmaktadır. Bu bildirinin amacı, ölüm sonrası nekropsi için Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı’na getirilen bir ördekte saptanan kompleks lezyonların değerlendirilmesi ve primer viral/bakteriyel etkenlerle sekonder fungal enfeksiyonların ayırıcı tanıdaki öneminin vurgulanmasıdır. Histopatolojik incelemede nekrotik granülomatöz enteritis, böbrek tübüllerinde dejeneratif değişiklikler, akciğerlerde hiperemi, konjesyon, amfizematik ve atelektazik alveoller, birçok organda hemosiderin yüklü makrofajlar, merkezi sinir sisteminde meningitis ve trakeada spongiotik epitel dejenerasyonu, mononüklear infiltrasyon ve inklüzyon cisimcikleri dikkati çekmiştir. Ayırıcı tanıda kriptokokkozis, histoplazmozis, avian influenza ve infeksiyöz laringotrakeitis (ILT) değerlendirilmiştir. ILT-PCR negatif bulunmuş, ancak PAS boyasında mantara, Ziehl–Neelsen boyasında bakteriyel yapılara ait formlar gösterilmiştir. Bakteriyolojik izolasyonda E. coli elde edilmiş, fakat granülomatöz enteritisin primer nedeni olmaktan çok sekonder/opportunistik bir kolonizasyon olarak yorumlanmıştır. Sonuç olarak, bu olgu tek bir etkenle açıklanamayacak kompleks bir enfeksiyon tablosunu yansıtmaktadır. Trakeal inklüzyon yapıları avian influenza, Newcastle disease virus veya adenovirüs gibi primer viral ajanları düşündürürken, mantar ve E. coli muhtemelen sekonder etkenler olarak sürece eşlik etmiştir. Bu bulgular, su kuşlarında benzer vakalarda histopatoloji, özel boyalar, bakteriyolojik izolasyon ve moleküler yöntemlerin birlikte kullanılmasının doğru etiyolojik tanı için kritik önemini vurgulamaktadır. Ancak tek bir nekropsi olgusuna dayanarak kesin bir sonuca varılamayacağı, benzer kayıplarda tüm hayvanlara sistematik nekropsi yapılmasının gerektiği, ayrıca hayvan sahipleri, hayvanat bahçesi yönetimleri ve veteriner hekimler ile Veteriner Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı arasında güçlü bir iş birliği ve korelasyonun sağlanmasının doğru tanı ve kontrol açısından kritik önemde olduğu unutulmamalıdır. Anahtar Kelimeler: Ayırıcı tanı, Granülomatöz enteritis, Histopatoloji, Kompleks enfeksiyon, Su kuşları.

Abstract

Infectious diseases in waterfowl often result in multisystemic clinical and pathological conditions that mimic one another, thereby complicating the differential diagnosis. The aim of this report was to evaluate the complex lesions detected in a duck submitted to the Department of Pathology, Faculty of Veterinary Medicine, Erciyes University, for postmortem necropsy, and to emphasize the importance of differentiating primary viral and bacterial agents from secondary fungal infections. Histopathological examination revealed necrotic granulomatous enteritis, degenerative changes in renal tubules, pulmonary hyperemia, congestion, emphysematous and atelectatic alveoli, hemosiderin-laden macrophages in multiple organs, meningitis in the central nervous system, and spongiotic epithelial degeneration of the trachea accompanied by mononuclear infiltration and intracytoplasmic inclusion bodies.

Cryptococcosis, histoplasmosis, avian influenza, and infectious laryngotracheitis (ILT) were considered in the differential diagnosis. ILT-PCR results were negative; however, fungal elements were demonstrated by periodic acid–Schiff (PAS) staining, while bacterial structures were identified using Ziehl–Neelsen staining. Escherichia coli was isolated bacteriologically, but it was interpreted as a secondary or opportunistic colonizer rather than the primary cause of the granulomatous enteritis.

In conclusion, this case represents a complex infectious process that cannot be attributed to a single etiological agent. Tracheal inclusion bodies suggested the presence of primary viral agents such as avian influenza virus, Newcastle disease virus, or adenovirus, whereas fungal organisms and E. coli most likely accompanied the process as secondary agents. These findings highlight the critical importance of combining histopathology, special staining techniques, bacteriological isolation, and molecular methods to achieve accurate etiological diagnosis in similar cases involving waterfowl. Nevertheless, it should be emphasized that definitive conclusions cannot be drawn from a single necropsy case alone, and that systematic necropsy examinations of all affected animals are required in similar losses. Furthermore, strong collaboration and correlation among animal owners, zoo administrations, veterinarians, and veterinary pathology departments are essential for accurate diagnosis and effective disease control.

Keywords: Differential diagnosis, Granulomatous enteritis, Histopathology, Complex infection, Waterfowl.