Santrali çevreleyen arazilerde bazı ağır metaller (Pb, Cd, Ni, Co, As) ile toprak kirliliği

Jasım R., Kılıç F. N., Sönmez O.

5TH INTERNATIONAL EURASIAN CONFERENCE ON BIOLOGICAL AND CHEMICAL SCIENCES, Ankara, Türkiye, 23 - 25 Kasım 2022, ss.72

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.72
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çalışma, Irak'ın Samarra kentindeki elektrik santrali yakınlarındaki tarım arazilerinde ağır metallerden kaynaklanan toprak

kirliliğini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışma için kirlilik faktörü (CF) ve zenginleştirme faktörü (EF) gibi

modern toprak kirliliği standartları kullanılmıştır. Bu çalışma için santrale uzaklıklarına göre 500, 1000, 1500 ve 2000m olmak

üzere dört lokasyon belirlenmiştir. Bu sahalardan iki derinlikte (0-30 ve 30-60 cm) toprak örnekleri alınmış ve Pb, Cd, Ni, Co

ve As gibi bazı ağır metaller tahmin edilmiştir. Sonuçlar, S1D1, S1D2, S2D1 ve S2D2 bölgeleri için toprakta yüksek Pb

konsantrasyonu ve sırasıyla 167.8, 135.1, 129.3, 101.2 mg kg-1'e ulaşmıştır. Kadmiyum en yüksek değerleri S1D1, S1D2,

S2D1, S2D2, S3D1, S3D2 bölgelerinde kaydetti ve bu değerler sırasıyla 9.52, 6.05, 6.82, 5.01, 4.11, 3.10 mg kg-1'e ulaşmıştır.

S1D1, S1D2, S2D1 ve S2D2 bölgelerindeki nikel konsantrasyonu sırasıyla 104.71, 85.11, 81.32, 77,3 mg kg-1'e bulunmuştur.

S1D1 bölgesindeki arsenik konsantrasyonu 21.2 mg kg-1'e ulaştı. Bu sonuçlar, WHO/FAO'ya (2011) göre izin verilen sınırları

aşarken, Co konsantrasyonunun değerleri değişti ancak izin verilen sınırları aşmadığı tespit edilmiştir. Sonuçlar, 0-30 ve 30-

60 cm derinliklerde S1, S2 siteleri için (Cd, Pb, As) için yüksek EF değerinde bulunmuştur. Değerler orta (3 < EF ≤ 5) ile

yüksek ( 5 < EF < 20) EF değerleri arasında, S3 bölgesindeki değerler düşük düzeyden (EF < 2) orta derecede EF değerleri

(3 < EF ≤ 5) arasında bulunmuştur. Tüm sahalarda ve derinliklerde Ni ve Co değerleri az düzeyden orta dereceye kadar EF

değerlerinde bulunmuştur (EF < 2, 3 < EF ≤ 5). Sonuçlar, tüm sahalar ve derinlikler için (Cd, Pb, As) için yüksek CF değerleri

göstermiştir ve değerler önemli (3 <CF < 6) ila çok yüksek kirlenme (CF ˃ 6) değerleri arasında, Ni ve Co değerleri, 30-60

cm derinliğinde S1, S2 sahasında önemli (3 < CF < 6) ve S3 sahasında orta derecede kontaminasyon (1 <CF <3) arasında

olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Kontaminasyon faktörü, zenginleştirme faktörü, ağır metaller, enerji santrali, toprak kirliliği.