Akademik Veri Yönetim Sistemi
VIth International Eurasian Educational Research Congress , Ankara, Türkiye, 19 - 22 Haziran 2019, ss.1377-1378
ÖZET
Problem Durumu
Ölçme, gündelik hayatta çok sık kullanılan ve öğrencilerin eğitim hayatına başlamadan önce karşılaştıkları ve aşina oldukları bir konudur. Ölçme, günlük hayatta sık sık kullanılmasının yanı sıra mühendislik, mimarlık, tıp gibi birçok mesleğinde temelini oluşturmasından dolayı, öğrencilerin akademik hayatlarında da önemli bir yer tutmaktadır. Ölçme becerisi öğrencilerin sayıların soyut dünyası ile fiziksel objelerin somut dünyası arasında güçlü bir bağ kurmalarına imkân sağlar (Hiebert, 1981). Ölçme, sürekli bir miktara sayısal bir değerin atanmasıdır ve bütün sürekli miktarların ölçümünün iki ortak noktası vardır: ölçü birimi ve bu ölçülen miktarı oluşturan birimleri belirten sayı (Smith III, Males, Dietiker, Lee ve Moiser, 2013).
Ölçme; uzunluk ölçme, alan ölçme, hacim ölçme, zaman ölçme ve ağırlık ölçme başlıkları altında ele alınmaktadır. Uzunluk ölçme öğrencilerin ilk öğrendikleri ölçme türü olmasından dolayı ölçmenin temel mantığının oturtulması açısından önemlidir. Ayrıca uzunluk ölçme, iki boyutlu alan ölçme ve üç boyutlu hacim ölçme konularına temel oluşturur. Alanyazın incelendiğinde çocukların uzunluk ölçmeyi kavramasını zorlaştıran; uzunluğun korunumunu anlama, ölçü birimlerini ve özelliklerini anlama, cetvellerin yapısını anlama ve karmaşık uzunlukları ölçme olmak üzere dört tema ortaya çıkmaktadır (Smith III vd., 2013). Uzunluk ölçmenin kavranması için cetvellerin yapısının ve uzunluk ölçmedeki rolünün anlaşılması önemlidir. Çünkü, cetvelleri uzunluk ölçme aracı olarak kavramak için cetvelin eş birimlerden oluştuğunun, üzerindeki işaretlerin birimlerin (ya da alt birimlerin) başlangıç ve bitiş noktasını temsil ettiğinin ve her bir işaretin uzunluk ölçme sürecinde sıfır noktası olarak kullanılabileceğinin algılanması gerekir (Smith III vd., 2013). Fakat, öğrencilerin cetvelleri standart şekilde kullanabilmeleri yani, cetvelin sıfır noktasını nesnenin başlangıç noktasına yerleştirip nesnenin bitiş noktasına denk gelen sayıyı okuyabilmeleri, onların cetvellerin nasıl ve neden işe yaradığını anladıklarını göstermemektedir (Smith III vd., 2013.; Brag ve Outhred, 2000). Öğrencilerin cetvelin kavramsal bileşenlerini anlayıp anlamadığını kontrol etmek ve kavrayışlarını geliştirmek için kırık cetvel etkinlikleri, sıfır noktası belli olmayan cetveller (Drake, 2012; Smith III vd., 2013) kullanılabilir ve öğrenciler farklı uzunluktaki birimleri kullanarak kendi ölçme araçlarını oluşturabilir (Brag ve Outhred, 2000).
Öğretmenler, öğrencilerin ne öğreneceğini ve nasıl öğreneceğini belirleyen en önemli faktördür. Öğrencilerin matematiksel bilgilerini artırmanın ve öğrenci başarıları arasındaki uçurumu kapatmanın anahtarı her sınıfa bilgili öğretmenler koymaktır (Sowder, 2007). Öğretmenlerin öğrencilerin sorularına getirdiği açıklamalar, öğrencilere kendi çözüm yollarını geliştirmeleri için yaptığı rehberlik ve öğrencilerin araştırmaya yönlendirme becerileri, öğretmenlerin kendi matematiksel bilgileri ile yakından ilişkilidir (Ma, 2010). Bu nedenle, ölçme konusunda öğrencilerin matematiksel bilgilerini geliştirmek ve başarılarını artırmak için öncelikle öğretmenlerin ölçmeye ilişkin matematiksel bilgilerini anlamak gerekmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada sınıf öğretmenlerinin cetvelin yapısına ilişkin anlayışlarının incelenmesi amaçlanmıştır.
Araştırma Yöntemi
Bu çalışma, sınıf öğretmenlerinin cetvelin yapısına ve bileşenlerine ilişkin kavramsal bilgilerini detaylı olarak ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışanın amacının derinlemesine bir inceleme gerektirmesi nedeniyle, bu amaca uygun olarak nitel araştırma modellerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Antalya ilinde görev yapan üç sınıf öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, nitel araştırma örneklem yöntemlerinden amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Amaçlı örnekleme yönteminde, örneklemin geneli temsil etmesi ve evrensel geçerliliği olan genellemeler yapılması değil, zengin veri kaynağı olabileceğini öngörülen durumların derinlemesine çalışılması amaçlanır (Yıldırım ve Şimşek, 2006). Bu nedenle, gönüllü öğretmenlerle ile yapılan bireysel görüşmeler yardımıyla; en az 5 yıllık tecrübeye sahip, her sınıf düzeyinde (1-4) eğitim vermiş, grup çalışmasına yatkın ve düşüncelerini paylaşmaktan çekinmeyen 3 sınıf öğretmeni katılımcı olarak seçilmiştir. Çalışmanın verileri, bu çalışma için araştırmacıların geliştirdiği yarı yapılandırılmış görüşme formlarının kullanıldığı odak grup görüşmeleri aracılığıyla toplanmıştır. Katılımcılardan cetvelin henüz keşfedilmediğini varsayarak kendilerine ait bir uzunluk ölçme aracı oluşturmaları istenmiştir. Katılımcılara ayrıca farklı örnek durum ve etkinlikler üzerinden sorular yöneltilmiştir. Odak grup görüşmeleri üç farklı oturumda gerçekleştirilmiştir. Görüşme süreci ses kayıt cihazı ve video kamera ile kayıt edilmiştir. Veri analizinin ilk aşamasında odak grup görüşmesinden elde edilen veriler düzenlenerek çözümlenmiştir. Elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Veriler uzunluk ölçme sürecine ilişkin alanyazın esas alınarak analiz edilmiştir.
EJERCongress 2019 Bildiri Özetleri Kitabı / EJERCongress 2019 Abstracts
1378
Beklenen/Geçici Sonuçlar
Araştırmadan elde edilen bulgular, öğretmenlerin cetvel kullanımında herhangi bir sorun yaşamadıklarını ancak cetvelin ölçme sürecine nasıl yardımcı olduğuna ilişkin kafalarında bazı soru işaretleri olduğunu göstermiştir. Öğretmenler, bir uzunluk ölçme aracı oluşturmak için öncelikle bir birim seçmeleri gerektiğini ve eş birimleri yan yana dizmeleri gerektiğini açıklamışlardır. Öğretmenlerin oluşturdukları ölçme aracını bir cetvel gibi kullanmakta kısmen başarılı olduğu görülmüştür. Çünkü oluşturdukları ölçme aracından daha uzun bir uzunluğu nasıl ölçebileceklerini sorulduğunda, inşa ettikleri ölçme aracından birkaç tane daha olması gerektiğini belirtmişlerdir. Ancak ellerindeki ölçme aracına göre çok daha uzun bir cismi ölçmek için daha büyük birimlerden oluşan bir ölçme aracı kullanacaklarını belirtmişlerdir. Ayrıca kendi ölçme araçlarının inşasında kullandıkları bir birimden daha kısa bir uzunluğu nasıl ölçecekleri sorulduğunda ise her üç öğretmen de daha kısa birimleri kullanacaklarını belirtmiştir. Bu durum öğretmenlerin birleşik birimler inşa etmekte ve bir birimi alt birimlere bölmekte zorlandıklarını göstermektedir. Ayrıca öğretmenler inşa ettikleri ölçme aracının standart bir uzunluk ölçme aracı olmaması nedeniyle çentikler üzerine rakamlar yazmanın uygun olmayacağını söylemişlerdir. Elde edilen bulgular, öğretmenlerin standart bir ölçme aracı olan cetvel ile standart olmayan ölçü birimlerini kullanarak oluşturdukları ölçme aracı arasında yapısal bir ilişki kurmakta zorlandığını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : Sınıf öğretmenleri, uzunluk ölçme, ölçme aracı (cetvel).
Kaynakça
Bragg, P., & Outhred, L. (2000). What is taught versus what is learnt: The case of linear measurement. Mathematics Education Beyond, 112-18.
Drake, M. (2014). Learning to measure length: The problem with the school ruler. Australian primary mathematics classroom, 19(3), 27.
Hiebert, J. (1981). Units of measure: Results and implications from national assessment. The Arithmetic Teacher, 28(6), 38-43.
Ma, L. (2010). Knowing and teaching elementary mathematics: Teachers' understanding of fundamental mathematics in Chinaandthe United States. Routledge.
Smith III, J. P., Males, L. M., Dietiker, L. C., Lee, K., & Mosier, A. (2013). Curricular treatments of length measurement in the United States: Do the address known learning challenges?. Cognition and Instruction, 31(4), 388-433.
Sowder, J. T. (2007) The mathematical education and development of teachers. In F. Lester (Ed.) Second handbook of research on mathematics teaching and learning. Charlotte, NC: Information Age Publishing, 157-223.Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin yayıncılık.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri.(7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık, (s 113).