Akademik Veri Yönetim Sistemi
IV - INTERNATIONAL CONFERENCE OF FOOD, AGRICULTURE, AND VETERINARY SCIENCES, Van, Türkiye, 27 Mayıs 2022
ple sequence repeats (SSRs) markörler, bitki genetik ve genomik araştırmaları için yaygın olarak
geliştirilen ve kullanılan önemli moleküler gereçlerdir. Ancak mikrosatellitlerin geliştirilmesi yüksek
maliyeti ve iş gücü nedeniyle, bitkilerde yaygın olarak kullanımını sınırlamaktadır. Bu nedenle bir türde
geliştirilen SSR markörünün, tür içi ve türler arası aktarılabilirliğinin tespiti, genetik ve genomik
çalışmalara kolaylık sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, kültür mercimeğinde geliştirilen SSR
markörünün yabani mercimek türleri L. nigricans, L. lamottei, L. ervoides, L. culinaris subsp.
tomentosus, L. culinaris subsp. orientalis, L. culinaris subsp. odemensis’e transfer edilebilirliğini
belirlemektir. Bunun için kültür mercimeğinde geliştirilen 100 SSR markörü test edilmiştir. Test edilen
bu markörlerin yabani mercimek türlerindeki polimorfizm oranları sırasıyla %41 (L. nigricans), %40
(L. culinaris subsp. tomentosus), %39 (L. culinaris subsp. orientalis), %34 (L. culinaris subsp.
odemensis), %34 (L. ervoides) ve %31 (L. lamottei) olarak belirlenmiştir. Polimorfizm gözlemlenen
markörlerin ise %51 (21)’inin tüm türlerde ortak çalıştığı tespit edilmiştir. Ortak polimorfizm gösteren
bu markörlerin beklenen heterozigotluk (He) oranının ortalama 0.657 olduğu, gözlenen heterozigotluk
(Ho) ortalama 0.14 olduğu, polimorfik bilgi içeriği (PIC) değerinin ise, ortalama 0.61 olduğu tespit
edilmiştir. Genetik benzerlik analizleri sonucu en yüksek benzerliğin L. culinaris subsp. orientalis ile L.
nigricans (%81) türleri arasında olduğu, en düşük benzerliğin ise L. ervoides ile L. nigricans (%10)
türleri arasında olduğu görülmüştür. Belirlenen aktarılabilir SSR markörlerinin tür içi veya türler arası
çalışmalara, genetik çeşitlilik, popülasyon yapısı, gen akışı, filogenetik ve evrimsel ilişkileri araştırmak
için yapılan çalışmalara katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.