Akademik Veri Yönetim Sistemi
IFIG2025 - 12th International Communication Days, Baku, Azerbaycan, 14 - 16 Mayıs 2025, ss.163-164, (Özet Bildiri)
Toplumsal bellek, farklı tarihsel dönemlerde farklı baskın ideolojik söylemlere uygun bir şekilde gerçekleşen üretilmiş bir bellektir ve belleğin inşası sürecinde kullanılan en etkin araçlardan biri medyadır. Toplumda oluşturmak istenilen bellek inşası geleneksel ve dijital medya platformlarıyla yapılandırılabilmektedir. Günümüzde televizyon birçok konuda olduğu gibi tarih konusunda da toplumun bilgi edindiği bir araç konumundadır ve bu araçta sunulan tarihsel dramatik yapımların içeriğinde güncel konulara dair söylemler yer bulmaktadır. Bu söylemler iktidar ideolojisini yansıtan hem iç politikaya hem de dış politikaya dair söylemler olabilmektedir. Bu çalışma, konusunu tarihten alan televizyon dizilerindeki söylemin iktidarın dış politika söylemi ile örtüşüp örtüşmediğinin ortaya konulması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tarihsel televizyon dizilerinin anlatılarında resmi tarih tezlerini nasıl kurguladıkları, neden ve nasıl, unutturma ve hatırlatma yolu izledikleri irdelenen bu çalışmada, toplumsal belleğin yapılandırılmasına dizi metinlerinin güncel ideolojik söylem üzerinden etkileri analiz edilmiştir. Çalışmaya örneklem olarak seçilen Diriliş Ertuğrul dizisi tarihsel bir dramatik yapımdır. Dizi metninin söyleminin iktidarın dış politika söylemi ile örtüşüp örtüşmediğinin ortaya konulması amacıyla dizinin Afrin Operasyonu’ndan önceki ve sonraki iki bölümü nitel bir araştırma yöntemi olan söylem analizi ile çözümlenmiştir. Bu söylemlerin izleyici üzerinde nasıl bir etki oluşturduğunun ortaya konulması açısından yeni medya ile televizyona eklemlenen sosyal ağlardan biri olan X (Twitter) ortamında dizinin resmi sayfasından yapılan paylaşımlara izleyicilerin yaptığı yorumlar da analiz edilmiştir. Dizide yer alan güncel dış politikaya dair söylemlerin izleyici yorumlarında da yer aldığı ve bu söylemlerle güncel olayları konu edinen yorumlar yapıldığı gözlemlenmiştir. Geçmişi öyküleme yoluyla gerçekleşen toplumsal bellek inşası, tarihsel bir öykü anlatımı yapan televizyon dizisi ile varlık kazanmaktadır.