OTOMOBİL KAPI TASARIMININ ÇOK AMAÇLI OPTİMİZASYONU


Sonay Y., Şenyiğit E.

SELÇUK 7th INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED SCIENCES, Konya, Türkiye, 10 - 11 Aralık 2022, cilt.1, sa.1, ss.352-365

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.352-365
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kapının  mukavemet  ve  rijitlik  gereksinimleri  karşılandığında  fazla  malzeme  varlığı  kapı  ağırlığında artışa neden olmakla birlikte fazla enerji tüketimine ve emisyon  artışına da sebep olur. Genellikle bir otomobilde dört kapı bulunmaktadır. Belirtilen bu nedenlerden dolayı kapı aksamı otomobildeki en önemli parçalardan biridir. Otomotiv kapılarındaki kuyruk kaynaklı boşluklar,  otomotiv  gövdesinde  optimizasyon  amaçlı  odaklanılan  alanlardan  biridir.  Bu boşluklar  sayesinde  kapı  ağırlığı  dolayısıyla  otomobil  ağırlığında  ciddi  azalmalar sağlanabilmektedir. Bu çalışmada otomotiv gövde ağırlığını azaltıp yapısal iyileşmeyi arttırmak amacıyla  otomotiv  kapılarındaki  kuyruk  kaynaklı  boşlukların  sertlik  ve modal  hafif  tasarım optimizasyonu  Taguchi  Metodu,  Gri  İlişkisel  Analiz  ve  Entropi  ağırlıklandırma  yöntemi kullanılarak  gerçekleştirilmiştir.  Taguchi  metodu  deney  sayısını  azaltarak,  diğer  yöntemlere kıyasla hesaplama maliyetini düşüren, etkili ve pratik bir şekilde optimum değerleri elde eden özel bir tasarım yöntemidir. Gri İlişkisel Analiz ve Entropi yöntemleri birer çok kriterli karar verme yöntemidir. Çalışmada dikkate alınan kriterlerin ağırlıklarının belirlenmesinde Entropi yönteminden  faydalanılmıştır.  Çalışmada  kullanılan  veriler  literatürden  alınmıştır.  Bu çalışmada  literatürdeki  çalışmadan  farklı  olarak  yanıt  ağırlıkları  Entropi  yöntemi  ile belirlenmiştir.  Birden  çok  yanıt  değişkenine  sahip  olan  optimizasyon  problemi  Gri  İlişkisel Analiz yöntemi kullanılarak tek amaç optimizasyon problemine dönüştürülmüştür. Sonuçlar yanıt değişkenlerinin hem eşit ağırlıklandırılmasıyla hem de Entropi ağırlıklandırma yöntemi kullanılarak  ağırlıklandırılmasıyla  ayrı  ayrı  elde  edilip  değerlendirilmiştir.  Çalışmanın sonucunda,  kapılardaki  kuyruk  kaynaklı  boşluklar  için  yapısal  tasarım  parametrelerinin optimum kombinasyonları elde edilmiştir. Kapı yapısal tasarım parametreleri için bulunan en iyi kombinasyonun optimum faktör düzeyleri belirlenmiştir.