Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, cilt.5, sa.8, ss.191-211, 2019 (Hakemli Dergi)
Tarihteki ilk Rus devletinin 9. yüzyılın sonlarında
Kiev merkezli ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Bu devlet
11. yüzyılda knezlik denilen küçük beyliklere (prensliklere) bölünmüş ve Rusların tek bir devlet çatısı altında yeniden birleşmesi ancak 15. yüzyılın son çeyreğinde mümkün olmuştur. Bu devlet, 18. yüzyılın ilk çeyreğinde imparatorluğa dönüşmüş ve varlığını 1917’de gerçekleşen devrime kadar devam ettirmiştir. 9. yüzyıldan 20. yüzyıla kadarki zaman diliminde Rus devleti sınırlarını genişletip
Avrupa tarzı idari reformlarla geliştikçe merkeziyetçi düzenlemeler çerçevesinde merkezi ve yerel yönetim organları değişime uğramıştır. Zaman içerisinde değişime uğrayan kurumlardan biri de namestniklik (namestniçestvo) olmuştur. Rus devlet teşkilatında 12. yüzyıldan itibaren yerel idare biçimi olarak karşımıza çıkan namestniklik kurumu, 16. yüzyıla kadar yasa ve nizamnamelerden bağımsız şekilde ilkel bir yapıda taşra yönetimini gerçekleştirmiştir. Bu yüzyılda gerçekleştirilen merkeziyetçi
reformlar çerçevesinde uygulamadan kaldırılmıştır. Fakat buna rağmen namestnik kavramı, devlet teşkilatında
diplomatik bir unvan olarak muhafaza olmuştur. 18. yüzyıla gelindiğinde merkezi ve yerel idarede gerçekleştirilen
reformlar neticesinde namestniklik, yeniden yerel yönetim organı olarak devlet teşkilatındaki yerini almıştır. Namestniklik kurumu bundan sonra imparatorluk taşra idaresinde gerçekleştirilen reformlar neticesinde geçirdiği
değişimlerle 20. yüzyılın başına kadar uygulanmıştır.
It is accepted that the first Russian state in history emerged in Kiev at the end of the 9th century. This
state was divided into small principalities called kniazhestvo in the 11th century, and the reunification
of the Russians under a single state was only
possible in the last quarter of the 15th century.
This state became an empire in the first quarter
of the 18th century and continued its existence
until the revolution that took place in 1917. In
the period from the 9th to the 20th centuries,
as the Russian state expanded its borders and
developed through European-style administrative reforms, the central and local government
bodies were transformed within the framework
of centralized regulations. One of the institutions that changed in time was namestnichestvo. Regardless of the laws and regulations,
the institution of namestnichestvo that appeared in the Russian state organization as a
form of local administration since the 12th century, carried out a provincial administration in
a primitive structure up to the 16th century. It
was abolished within the framework of centralist reforms carried out in this century. Nevertheless, the concept of namestnik has been preserved as a diplomatic title in the state organization. As a result of the reforms carried out in
the central and local administrations in the 18th
century, namestnichestvo has taken its place in
the state organization as the local authority
again. Institution of namestnichestvo has been
implemented until the beginning of the 20th
century with the changes it has made as a result
of the reforms carried out in the imperial provincial administration.