Akademik Veri Yönetim Sistemi
5th International Congress on Architecture and Cultural Heritage in Tourism, Antalya, Türkiye, 28 - 30 Kasım 2024, ss.22-23, (Özet Bildiri)
Anadolu’nun
merkezinde bulunması ve önemli ticaret ve göç yolları üzerinde yer alması,
Kayseri ili coğrafyasının yüzyıllar boyunca farklı mimari ve kültürel
unsurlarla zenginleşmesine neden olmuştur. Daha M.Ö. 2000’li yıllardan itibaren
Anadolu'daki Asur Ticaret Kolonileri sisteminin ana merkezi olan Kültepe-Kaniş
yerleşimi, dönemin izlerini hala taşımaktadır. Roma Dönemi'ne gelindiğinde,
İmparatorluğun Kapadokya eyaleti başkenti olan Kayseri (Caesarea) şehri, askeri
ve idari bir merkez haline gelmiş, Bizans döneminde ise Hıristiyanlığın
yayılmasıyla, dini açıdan da önemini pekiştirmiştir. Sonraki dönemlerde Anadolu
Selçuklu Devleti'nin ana merkezlerinden biri olan kentte, birçok cami, medrese
ve kervansaray inşa edilmiş ve İpek Yolu'nun temel kavşak noktalarından biri
olarak Osmanlı döneminde de önemini sürdürmüştür. Günümüzde Kayseri ilinde yer
alan ve en dikkat çekici mimari eserler arasında gösterilebilecek yapı
türlerinden biri, Roma döneminden itibaren Cumhuriyet dönemine kadar farklı
şekil ve tarzlarda inşa edilmiş güvercinlikler bulunmaktadır. Tarih boyunca
güvercinlerin eti, yumurtaları ve tüylerinden faydalanmanın yanı sıra iletişim
aracı olarak da faydalanılmıştır, ancak özellikle İç Anadolu’da
güvercinliklerin temel inşa edilme nedeni tarımsal amaçlı gübre elde etmektir.
Güvercinlikler, gübre toplama işlemini kolaylaştırmak ve elde edilen gübrenin
tarımsal faaliyetlerde kullanmak üzere inşa edilmiş olsalar da 1960’lardan
itibaren suni gübrenin yaygınlaşmasıyla terk edilmiş ve fonksiyonlarını yitirmişlerdir.
Bu araştırmanın amacı, bölgenin kültürel mirasının değerli unsuru olan bu
yapıların gelişim süreçleri, türleri ve özellikleri hakkında literatür
taramasına dayalı olarak bilgi vererek, kültür turizmi çerçevesinde nasıl
değerlendirilebilecekleri ve destinasyon tanıtımında nasıl
kullanılabileceklerine yönelik bazı öneriler geliştirerek sumak ve
tartışmaktır.
Situated in the center of
Anatolia and on important trade and migration routes, the geography of Kayseri
province has been enriched with various architectural and cultural elements for
centuries. The
settlement of Kültepe-Kaniş, which was the main center of Anatolia's Assyrian
trade colony system as early as 2000 B.C., still bears traces of that period.
During the Roman period, Kayseri (Caesarea), the capital of the Cappadocian
province of the Empire, became a military and administrative center, and with
the spread of Christianity during the Byzantine period, it increased its
religious importance. Later, the city became one of the biggest settlements of
the Anatolian Seljuk state, many mosques, madrasahs, and caravanserais were
built, and as one of the major crossroads of the Silk Road, it maintained its
importance in the Ottoman period. Among the most noteworthy architectural
ensembles in Kayseri Province today are the dovecotes, which were built in a
diverse array of shapes and styles, from the advent of the Roman period until
the latter half of the 20th century. Throughout history, meat, eggs, and
feathers of pigeons have been a source of sustenance. Pigeons were also used as
a medium of communication. However, the primary rationale for the construction
of dovecotes, particularly in Central Anatolia, has been the production of
fertilizer for agricultural use. Although dovecotes facilitated the collection and
utilization of manure obtained in agricultural activities throughout centuries,
they were subsequently abandoned, and their functions were superseded with the
advent of widespread use of artificial fertilizers from the 1960s onwards. This
research aims to provide a comprehensive overview of the historical
development, architectural types, and characteristics of dovecotes, representing
the region's cultural heritage. It is based on a thorough examination of
existing literature offering insights into the evaluation of these buildings
within the context of cultural tourism and their potential utilization in
destination promotion.