Eski Türkçe Tarım Terimlerinin Anadolu Ağızlarındaki Durumu


Kaya M.

Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi , cilt.6, sa.4, ss.1460-1486, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.34083/akaded.1193999
  • Dergi Adı: Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1460-1486
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkler tarihleri boyunca çok geniş bir coğrafyada yaşamıştır. Bunun sonucu olarak pek çok dil ve kültürle iletişim kurmuşlardır. Fakat buna rağmen dillerini, dil hazinelerini korumuşlardır. Eski Türkçeden bugüne kadar kelime hazinesini en iyi koruyan ve bugünlere gelmesini sağlayan en önemli etkenlerden biri ağızlardır. Bu bakımdan ağızlar, dilin en önemli hazinesidir. Yazılı dilde olmayan pek çok kelime ya da terim ağızlarda yaşamaktadır. Ağızlar, yazılı dilde bulunmayan pek çok sözcüğü, terimi yaşattığı için Türkçenin tarihî problemlerinin aydınlatılmasında, çözümünde önemli bir rol üstlenmektedir. Yazılı dilde değişim ve gelişim daha hızlı olurken ağızlarda bu durum daha yavaştır. Bunun sonucunda çok uzun yıllar geçmesine rağmen Eski Türkçe döneminde kullanılan bir kelimenin bugün Anadolu ağızlarında kullanıldığı görünmektedir.

Bu çalışmada, Eski Türkçe dönemine ait tarım terimleriyle ilgili yapılmış en kapsamlı çalışmadan hareketle Türklerin Eski Türkçe döneminde kullandığı tarım terimleri incelenmiş, ardından bu tarım terimlerinin Anadolu ağızlarındaki durumu araştırılmış ve yapılan incelemeler sonucunda bu terimlerin bugün Anadolu ağızlarında hâlâ kullanılıp kullanılmadığı ortaya konulmuştur.

Turks have lived in vast geography throughout their history. As a result, they have communicated with many languages and cultures. But despite this, they have preserved their language and language treasures. Dialects are one of the most important factors that best preserve the vocabulary from Old Turkish to the present day. In this respect, dialects are the most important treasure of the language. Many words or terms that are not in the written language live in dialects. Since dialects keep alive many words and terms that are not in the written language, they play an important role in the elucidation and solution of the historical problems of Turkish. While change and development in written language are faster, this situation is slower in dialects. As a result of this situation, although many years have passed, a word used in the Old Turkic period appears to be used in Anatolia dialects today.

In this study, the agricultural terms used by the Turks in this period were examined, based on the most comprehensive study of the agricultural terms of the Old Turkic period. Then, the status of these agricultural terms in Anatolian dialects was examined and as a result of these analyses, it has been revealed whether these terms are used in Anatolian dialects today.