el-Mu’temeru’l- Akademiyyu’s-Sâlis, el- Quds ve ve’l- Aksâ: Hutva fi’l-İtticâhi’s- Sahîh,, Ramallah, Palestine, 29 - 30 April 2017, pp.122-134
Kudüs Me’menullah (Mamilla) Kabristanına
Yapılan Saygısızlıklar
Doç. Dr. Seyfullah Korkmaz[1]
Özet:
Bu araştırmada Kudüs-i Şerif’te bulunan Me’menullah (halk arasında bilinen adıyla Mamilla) kabristanının Müslümanlar indindeki önemi üzerinde durulacaktır. Me’menullah kabristanı, Filistin’de bulunan en meşhur ve en büyük kabristan olarak bilinir. Bu kabristan, bazı Sahabe ve Tabiin türbeleri ile birlikte, ulemanın, şehitlerin, pek çok sayıda önemli tarihî ismin ve onlarca devlet memurunun kabirlerini bünyesinde bulundurmaktadır. Kudüs’ün 636 yılında fethinden itibaren bu kabristana definler yapılmıştır. Bu kabristan, Miladî 7. Asırda, Suriye’nin fethi yıllarında, Kudüs’ün anahtarlarını teslim almak üzere yaptığı ziyareti esnasında Hz. Ömer’in emriyle inşa edilmiştir. İlk defnedilen, Hz. Ömer’e Kudüs yolculuğunda yoldaş olanlardan birisi olmuştur. Çok sayıda veliler, Salihler ve halktan da yüzlerce (Osmanlı Memurları da dahil) ileri gelen de vefatlarında bu kabristana defnedilmişlerdir. Mamilla kabristanı, insanî bir medeniyetin ve İslamî kültürün bir simgesidir. İnsanlık alemi, bu insanî medeniyete ve bu İslamî kültür parçasına sahip çıkmalı yani Kudüs Me’menullah Kabristanı koruma altına almalıdır..
İsrail, 1948 yılında, Me’menullah Kabristanın da içerisinde bulunduğu Kudüs’ün batı kısmını ele geçirmişti. O günden günümüze kadar İsrail, bu kabristanın İslamî özelliğini ortadan kaldırmaya ve yıkmaya devam etti. Ne yazık ki son yıllarda bu kabristandaki tehvîd, yıkım, ortadan kaldırma, yok etme ve kabirlere saygısızlık eylemleri hızlandırılmış durumdadır. Uluslararası hukuk gereği, Me’menullah Kabristanı korunmalıdır. İnsanlık alemi Mamilla Kabristanını korumak için acil tedbirler almalıdır.
İnsan hakları ve uluslararası hukuk gereği devletler ve hükümetler, kabirleri, kutsal yerleri, tarihî mekanları, din ve medeniyet sembollerini korumalıdırlar. Mamilla (Me’menullah) Kabristanının tahrip ve yıkımına karşı açılan davalara Türkiye de müdahil olmalıdır. Birinci Dünya Savaşı esnasında kutsal kent Kudüs’ü savunurken şehit olan yüzlerce Türk şehit de bu kabristana defnedilmiştir.
Me’menullah Kabristanının tarihi, insanlık bakımından önemi, kendisine yapılan saygısızlıklar ve korunması yönünde alınabilecek tedbirler bu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Me’menullah, Kudüs Kimliğinin Tahribi, Kudüs’te tehvîd, İnsan Hakları.
[1] Erciyes Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Türkiye, E. Mail: skorkmaz@erciyes.edu.tr