Akademik Veri Yönetim Sistemi
5. Uluslararası Oral Diagnoz ve Maksillofasiyal Radyoloji Derneği Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 23 - 27 Nisan 2025, ss.144-145, (Özet Bildiri)
Amaç: Çenelerin idiyopatik osteosklerozu (IO); lokalize, nonekspansif, homojen radyoopasitelerdir ve genellikle asemptomatiktir. Histopatolojik olarak kemik iliği boşluğu içermeyen, yoğun kalsifiye dokulardır. Fraktal analiz (FA), kemiğin mikro yapısal olarak değerlendirilmesine olanak sağlayan bir yöntemdir. Fraktal Boyutta (FB) artış, kemiğin yoğun olduğunu, azalma ise gözenekli olduğunu gösterir. Bu çalışmanın amacı çene kemiklerinde idiopatik osteoskleroz saptanan bireylerin trabeküler kemik yapılarının FA metoduyla değerlendirilmesidir.
Yöntem: Kliniğimize başvuran bireylerin panoramik radyografları restrospektif olarak tarandı, 44 bireyde idiyopatik osteoskleroz odak saptanan trabeküler yapı, aynı bireyin midsagital hatta göre simetrik normal trabeküler yapı ile FA yöntemiyle karşılaştırıldı. Panoramik radyograflar üzerinde ölçümler için ilgili alan (İA) manuel olarak seçildi. FB, ImageJ programı ile hesaplandı. Ölçümler Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi ana bilim dalında görev yapan iki araştırma görevlisi tarafından yapıldı ve her iki ölçümün ortalaması istatistiksel analiz için kullanıldı. İstatistiksel analizler IBM SPSS Statistics 30.0 yazılımı kullanılarak yapıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edildi.
Bulgular: Osteosklerotik kemiğe ve normal kemiğe ait FB ölçümleri sonucuna göre, iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardı. (p<0.05). Osteosklerotik grubun İA’daki FB ölçümlerinin ortalaması, kontrol grubuna göre daha yüksekti. Sonuç: FB değerinin yüksek olması kemik trabekülasyon yoğunluğu ile doğru orantılı bir veridir. Bu çalışmada osteosklerotik odağı bulunan bireylerde İA’da FB’de anlamlı artış gözlenmiştir. Kemik dokusunda değişikliklere yol açabilen durumlarda kemikte trabekülasyon artışlarını/kayıplarını değerlendirmede FA faydalı bir yöntem olarak değerlendirilebilir. Anahtar Kelimeler: İdiopatik osteoskleroz, Fraktal analiz, Panoramik radyografi
Purpose: Idiopathic osteosclerosis (IO) of the jaws is localized, non-expansive, homogeneous radiopacity and is usually asymptomatic. Histopathologically, it is a densely calcified tissue that does not contain bone marrow space. Fractal analysis (FA) is a method that allows microstructural evaluation of bone with fractal geometric features. An increase in Fractal Dimension (FD) indicates that the bone is dense, while a decrease indicates that it is porous. The aim of this study is to evaluate the trabecular bone structures of individuals with idiopathic osteosclerosis in the jaw bones using the FA method.
Materials&Method: Panoramic radiographs of individuals who applied to our clinic were scanned retrospectively, and the trabecular structure in which idiopathic osteosclerosis foci were detected in 44 individuals was compared with the symmetrical normal trabecular structure of the same individual according to the midsagittal line using the FA method. The area of interest (IA) was manually selected for measurements on panoramic radiographs. FD was calculated with the ImageJ program. The measurements were made by two research assistants working in the department of Oral, Dental and Maxillofacial Radiology and the average of both measurements was used for statistical analysis. Statistical analyses were performed using IBM SPSS Statistics 30.0 software. The statistical significance level was accepted as p<0.05. Results: According to the FD measurements of osteosclerotic bone and normal bone, there was a statistically significant difference between the two groups (p<0.05). The average of FD measurements in IA of the osteosclerotic group was higher than the control group.
Conclusion: High FD value is a data directly proportional to bone trabeculation density. In this study, a significant increase in FD in IA was observed in individuals with osteosclerotic focus. FA can be considered as a useful method in evaluating trabeculation increases/losses in bone in cases that may cause changes in bone tissue.
Keywords: Idiopathic osteosclerosis, Fractal analysis, Panoramic radiography