Research Information System
GIDA, vol.49, no.3, pp.536-553, 2024 (Peer-Reviewed Journal)
Aptamerler, tek sarmallı, kısa, sentetik nükleik asit dizileridir. Çeşitli hedef moleküllere karşı yüksek afinite
gösteren ve spesifik olarak bağlanan aptamerler, gıdalarda bulunabilecek patojen mikroorganizmalar,
biyotoksinler, alerjenler, pestisitler ve ağır metaller gibi çeşitli risk faktörlerinin hassas bir şekilde tespiti için
kullanılmaktadır. Gıda güvenliği açısından risk oluşturan moleküllere spesifik olarak bağlanan aptamerlerin
seçilmesi SELEX adı verilen bir süreçle gerçekleştirilir. Seçilen aptamer, hedef molekül ile özgün olarak
etkileşime girer ve bu etkileşim elektrokimyasal, optik veya diğer biyosensör teknikler kullanılarak
ölçülür. Gıda analizlerinde kullanılan geleneksel yöntemlere kıyasla daha hızlı sonuçlar veren, yüksek
özgüllüğe ve duyarlılığa sahip aptamer tabanlı yöntemlere duyulan ilgi giderek artmaktadır. Bu derlemede
aptamerlerin genel özellikleri ve SELEX prensibiyle üretimleri özetlenmiş ve gıda güvenliği alanındaki
uygulamalarına örnekler verilmiştir.