Akademik Veri Yönetim Sistemi
EDUCATIONAL CASES OF MULTIPLE SCLEROSIS, Kayseri, Türkiye, 22 - 24 Aralık 2023, ss.6
GİRİŞ
Multipl
skleroz ( MS) doğası gereği doğurganlık çağındaki kadınları daha sık
etkilemektedir. Bu nedenle, özellikle hamilelik sırasında MS tedavisinde
hastalık modifiye edici ilaç kullanımının güvenliğine fazlaca önem
verilmektedir. Natalizumab lenfositlerin yüzeyinde bulunan VTLA-4’ü bloke
ederek merkezi sinir sistemindeki inflamasyonu azaltan monoklonal bir
antikordur. Monoklonal antikorlar
gebeliğin ikinci trimesterinden itibaren plasenta bariyerini geçebilir. Üçüncü
trimesterde natalizumaba maruz kalan annelerin yenidoğanlarında anemi ve trombositopeni
gibi hematolojik bozukluklara dair riskler olduğu gösterilmiştir. Natalizumab
kullanımı kesildiğinde ise dört hafta gibi kısa bir sürede içerisinde
hastalığın nüksettiği bilinmektedir. Bu nedenle hamilelik sırasında
natalizumaba maruz kalmanın yararları ve risklerini dengelemek için dikkatli
olunmalıdır. Bu çalışmamızda natalizumab
kullanmakta iken gebelik gerçekleşen MS’li bireylerdeki deneyimimizi sunmayı
amaçladık.
METOD
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi multipl skleroz ve demyelinizan
hastalıklar polikliniğinde takipli 2017 McDonald tanı kriterlerine göre MS
tanısı almış, natalizumab kullanmakta iken gebelik gerçekleşen bireyler
çalışmaya dahil edilmiştir. İmed veri tabanına kayıtlı hastaların gebelik yaşı,
gebelikten önceki toplam natalizumab dozu, gebelikte natalizumab verilip
verilmediği, verildiyse doz aralığı ve gebelikte verilen doz sayısı, gebelik
öncesi ve sonrası EDSS skorları, natalizumab’dan önce kullanılan hastalık
modifiye edici tedaviler, JCV antikor durumu, gebelik esnasında atak olup
olmadığı, atak varsa tedavisi, doğum şekli ve yenidoğanda major veya minor
konjenital anomali durumu değerlendirilmiştir.
BULGULAR
Natalizumab tedavisi altında gebelik gerçekleşen toplam 9 hasta
çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 28,44 ± 4,09 idi. Gebelik
esnasında 6 hastada natalizumab tedavisine devam edildi. Gebelik öncesi
hastalara uygulanan natalizumab median değeri 12 ( 0-33 ) idi. Gebelikte
natalizumab tedavisi alan hastalardan biri hariç diğerlerine uzatılmış
intervalli dozajlama tedavisi uygulandı. Bir hastaya ise yüksek hastalık
aktivitesi nedeniyle 30 gün aralıklarla natalizumab verildi. 5 hastanın JCV
antikor testi negatifti. JCV antikor testi pozitif olanların JCV indeksi ortalaması
0,61 (0,28-0,86) idi. Gebelik sırasında 3 hastada atak gözlendi. 2 hasta
intravenöz steroid tedavisi ile düzelirken, 1 hastaya plazmaferez tedavisi
uygulandı. Hiçbir hastada gebelik sonrası EDSS progresyonu gözlenmedi.
Yenidoğanlarda ise major veya minör konjenital anomali izlenmedi.
SONUÇ
Merkezimizin gebelikte natalizumab tecrübesine bakıldığında
literatürle uyumlu olarak bu tedavinin hamilelikte güvenli olduğu gösterilmiştir.
Gebelikte natalizumab maruziyetiyle ilişkili
olumsuz sonuçları ve bunların nasıl önlenebileceğini anlamak için daha büyük
örneklem boyutlarını içeren çok merkezli çalışmalara ihtiyaç vardır.