Akademik Veri Yönetim Sistemi
Online Journal of Art and Design, cilt.9, sa.2, ss.38-55, 2021 (Hakemli Dergi)
Cumhuriyet döneminde mimari proje yarışmaları, sadece bir mimarlık hizmeti elde
etmenin bir yolu olmayıp, aynı zamanda Anadolu kentlerinde modern mimarlık söyleminin
ve üretiminin yaygınlaştırılmasında bir katalizör görevi üstlenmiştir. Mimari proje
yarışmaları, Anadolu şehirlerinde Cumhuriyet’in modern mimari kimliğini oluşturma
sürecine önemli katkılar sağlamıştır. Bu bağlamda 1960’larda mimarlık kültürünü ve
düzeyini kamu yapıları öncelikli olarak artırmak isteyen devlet, Anadolu’nun birçok
şehrinde mimari proje yarışmaları düzenlemiştir. Bu çalışma kapsamında, 1960’lı yıllarda
açılan mimari proje yarışmalarının, Türkiye’deki modern mimarlık üretiminin Anadolu’da
yaygınlaştırılmasında nasıl bir rol üstlendiği, Vedat Dalokay ve Orhan Dinç’in tasarladığı
Merkez Bankası Kayseri Şube binası örneği çerçevesinde incelenecektir. Çalışmada 1964
yılında bir mimari proje yarışması sonucunda inşa edilen Bankanın modern mimari
tasarım anlayışı ortaya konularak, Dalokay mimarlığının rasyonalist biçim dili üzerinden
1960’lar Anadolu coğrafyasındaki modern mimarlık ortamını da değerlendirmek
mümkündür. Ayrıca Anadolu’daki 1960’lar mimari proje yarışma ortamının modern
mimarlık üretimine ve kentteki yapılı çevrenin kalitesine katkısının ortaya konulması ve
kentin ticari belleğinde önemli bir yeri olan Bankanın tescillenmesinin önerilmesi
çalışmanın hedeflerini oluşturmaktadır. Buna göre, 1960’lar Türkiye mimarlık pratiğini
temsil edebilecek üretimlerin kısıtlı sayıları ve bunların korunmaları konusundaki
yetersizlikler gözönüne alındığında, Merkez Bankası Kayseri Şube binasının mimarlık
nesnesi olarak incelenmesi ile, modern mimarlık anlayışının çözümlenmesine ve
kaydına katkıda bulunacağı düşünülmüştür.