TÜRKİYE’DE YETİŞEN COUSINIA AINTABENSIS BİTKİSİ ÜZERİNDE FARMAKOGNOZİK ARAŞTIRMALAR

Creative Commons License

Bayana A., Pasayeva L.

ULUSLARARASI ERCİYES BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ , Kayseri, Türkiye, 26 - 28 Nisan 2019, ss.12-13

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kayseri
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.12-13
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzde birçok sentetik ilacın yan etki ve etkileşimlerinden dolayı çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanımında zorlukların olduğu bilinmektedir. Uygulama alanının genişliği, terapötik etkinliği ve düşük toksisitesi ile bitkisel ilaçlar dikkat çekmekte ve üzerinde yapılan çalışmalar hızlanmaktadır. Asteraceae familyası bitkiler aleminin antikanser, antibakteriyel, antienflamatuvar gibi çeşitli biyolojik aktivitelere sahip bileşikleri içeren familyası olup familyaya dahil olan yaklaşık 291 türün halk arasında çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir Bu çalışmada Cousinia cinsinin Cynaroidae Bunge. seksiyonuna dahil olan Cousinia aintabesis Boiss. & Hausskn. türünün seçilme nedeni bu bitkinin şimdiye kadar α-amilaz inhibitör etkisinin ve içerik analizinin incelenmemiş olmasıdır.

Cousinia aintabesis iki veya çok yıllık otsu bir bitki olup yaprakları her iki yüzeyde araknoid ve dikenli, çiçekleri pembe renklidir. Çalışmada kullanılmak üzere bitkinin toprak üstü kısmı 27.07.2015 tarihinde Konya Hadim-Bozkır arası, 1780 m yükseklikten toplanmıştır. Bitkiye ait örnekler, Selçuk Üniversitesi, Fen Fakültesi Herbaryumu’nda (KNYA 26907) saklanmaktadır.

Bu çalışma kapsamında C. aintabesis türünün α-amilaz inhibitör etkisinin belirlenmesi amacıyla bitkinin yerüstü kısımlarından maserasyon yöntemiyle metanol ekstresi ve partisyonla hekzan, etilasetat, n-butanol ve su alt ekstreleri hazırlanarak α-amilaz inhibitör etkisi tayin edilmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde bitkiden hazırlanan metanol ve etil asetat ekstrelerinin 1,163±0,015 ve 1,010±0,010 µg/ml IC50 değeri ile diğer ekstrelere göre daha yüksek etki gösterdikleri bulunmuştur. Bu çalışmanın sonuçları ile Cousinia aintabensis metanol ve etil asetat ekstrelerinin etkili α-amilaz inhibitör etkiye sahip olduğu ilk kez kanıtlanmakla birlikte bu sonuç, bu ekstrelerin postprandiyal glikoz düzeylerini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir. Ayrıca metanol ekstresi ve alt ekstreler LC-MS/MS ile kimyasal içerik açısından incelenmiş daha çok kafeik asit ve kinik asit türevleri içerdiği bulunmuş ve ekstreler arasında belirgin bir farklılık görülmemekle birlikte yalnızca madde miktarlarında farklılık olduğu tespit edilmiştir.