5th ASIA PACIFIC International Modern Sciences Congress, Sydney, Avustralya, 16 Temmuz - 18 Ağustos 2021, cilt.1, sa.1, ss.567-578
Dünya genelinde
demir-çelik ürünlerinin çevre koşullarına karşı uzun yıllar korunması için
kullanılan en ekonomik yöntemlerden bir tanesi sıcak daldırma galvaniz
kaplamadır. Uluslararası standartlar kaplama miktarı gibi kaplama yapışkanlık
düzeyini de kaplama ömrü ve kalitesi açısından önemli bir kriter olarak ele
almıştır. Kaplama yapışkanlığı artırılan çeliklerin korozyona ve mekanik
kullanımlara karşı daha fazla direnç gösterdiği bilinmektedir. Yapılan birçok
çalışmada korozyon veya mekanik etkenlere karşı kaplama miktarını veya kaplama
kalınlığını artırmanın çözüm olacağı sunulmuştur. Ancak yapılan kaplama miktarını artırmanın önemli
bir maliyet ortaya çıkarması ve yönetilmesi daha zor bir üretim süreci ortaya
çıkarması sebebiyle daha etkin yöntemler araştırma gereği doğmuştur. Kaplama
yapılan çeliklerin büyük bir kısmı kaplandıktan sonra doğrudan veya dolaylı
olarak mekanik etkenlere maruz kalmaktadır. Sıcak daldırma galvaniz kaplama
yöntemiyle kaplanan yay çelikleri, özel amaçlı çelikler, kaplanmış plakalar
veya saçlar daha sonra sarma, eğme, bükme gibi mekanik proseslere tabi
olmaktadırlar. Dolayısıyla yapılanan kaplamanın mekanik etkenlere karşı
göstereceği direnç, kaplama ömrü ve kaplama yoluyla korunan çeliğinin de
korozyona karşı direncini artırmaktadır. Bu durum hem kaplama yapışkanlığının hem de
kaplama miktarının birlikte ele alınması gereğini ortaya çıkarmıştır. Deneyler
için “TSE EN 10244-2 Çelik tel üzerine demir dışı metal kaplamalar” standardı
yol gösterici olmuştur. Bu standart ile tanımlanan kaplama yapışkanlığı ve
birim yüzeye düşen kaplama miktarı ölçümü temel alınmıştır. B Bu çalışmada,
Sıcak Daldırma Galvaniz Kaplama prosesi için HCL Asit Oranı, Flux PH, Eriyik
Galvaniz Sıcaklığı, Kostik Sıcaklığı, Daldırma Hızı faktörleri dikkate
alınmıştır. Her bir faktörün 3 düzeyi olduğu kabul edilmiştir. Kaplama
Yapışkanlık Dayanımı yüksek, Galvaniz Tüketimi düşük eş zamanlı optimum çözümü
elde edebilmek için Taguchi tabanlı Gri İlişki Analizi yöntemi kullanılmıştır.
L27 ortogonal dizisine göre deney tasarımı gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar çalışmada sunulmuştur.