Taguchi Tabanlı Gri İlişki Analizi Yöntemi ile Sıcak Daldırma Galvaniz Kaplama Prosesinde Kaplama Yapışkanlık Dayanımının ve Galvaniz Tüketiminin Eş Zamanlı Optimizasyonu


Çiçek Y. Z., Şenyiğit E.

5th ASIA PACIFIC International Modern Sciences Congress, Sydney, Avustralya, 16 Temmuz - 18 Ağustos 2021, cilt.1, sa.1, ss.567-578

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Sydney
  • Basıldığı Ülke: Avustralya
  • Sayfa Sayıları: ss.567-578
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dünya genelinde demir-çelik ürünlerinin çevre koşullarına karşı uzun yıllar korunması için kullanılan en ekonomik yöntemlerden bir tanesi sıcak daldırma galvaniz kaplamadır. Uluslararası standartlar kaplama miktarı gibi kaplama yapışkanlık düzeyini de kaplama ömrü ve kalitesi açısından önemli bir kriter olarak ele almıştır. Kaplama yapışkanlığı artırılan çeliklerin korozyona ve mekanik kullanımlara karşı daha fazla direnç gösterdiği bilinmektedir. Yapılan birçok çalışmada korozyon veya mekanik etkenlere karşı kaplama miktarını veya kaplama kalınlığını artırmanın çözüm olacağı sunulmuştur.  Ancak yapılan kaplama miktarını artırmanın önemli bir maliyet ortaya çıkarması ve yönetilmesi daha zor bir üretim süreci ortaya çıkarması sebebiyle daha etkin yöntemler araştırma gereği doğmuştur. Kaplama yapılan çeliklerin büyük bir kısmı kaplandıktan sonra doğrudan veya dolaylı olarak mekanik etkenlere maruz kalmaktadır. Sıcak daldırma galvaniz kaplama yöntemiyle kaplanan yay çelikleri, özel amaçlı çelikler, kaplanmış plakalar veya saçlar daha sonra sarma, eğme, bükme gibi mekanik proseslere tabi olmaktadırlar. Dolayısıyla yapılanan kaplamanın mekanik etkenlere karşı göstereceği direnç, kaplama ömrü ve kaplama yoluyla korunan çeliğinin de korozyona karşı direncini artırmaktadır.  Bu durum hem kaplama yapışkanlığının hem de kaplama miktarının birlikte ele alınması gereğini ortaya çıkarmıştır. Deneyler için “TSE EN 10244-2 Çelik tel üzerine demir dışı metal kaplamalar” standardı yol gösterici olmuştur. Bu standart ile tanımlanan kaplama yapışkanlığı ve birim yüzeye düşen kaplama miktarı ölçümü temel alınmıştır. B Bu çalışmada, Sıcak Daldırma Galvaniz Kaplama prosesi için HCL Asit Oranı, Flux PH, Eriyik Galvaniz Sıcaklığı, Kostik Sıcaklığı, Daldırma Hızı faktörleri dikkate alınmıştır. Her bir faktörün 3 düzeyi olduğu kabul edilmiştir. Kaplama Yapışkanlık Dayanımı yüksek, Galvaniz Tüketimi düşük eş zamanlı optimum çözümü elde edebilmek için Taguchi tabanlı Gri İlişki Analizi yöntemi kullanılmıştır. L27 ortogonal dizisine göre deney tasarımı gerçekleştirilmiştir.  Elde edilen sonuçlar çalışmada sunulmuştur.