Akademik Veri Yönetim Sistemi
Erciyes Sanat, sa.3, ss.82-90, 2014 (Hakemli Dergi)
Ülkemizde Emir Hüsrev’in musiki yönü mûsikî tarihi araştırmacıları tarafından pek bilinmez. O daha ziyade şair ve mutasavvıf olarak bilinir. Oysa Doğu’nun diğer büyük mûsikî bilginleri kadar kıymetlidir. Emir Hüsrev, sadece mûsikî pratiğini değil nazariyesini de çok iyi biliyor. Doğduğu yer Delhi’dir. Ataları Türkistanlıdır. Oradan Delhi’ye büyük bir kültür göçüyle gelmişlerdir. Fârâbî, İbn Sinâ, Urmevî gibi mûsikî teorisyenlerinin fikirlerinin bölgeye nakledilmesi sayesinde Türk, İran, Hint ve hatta Arap dünyası mûsikî literatürü ve kültürünün harmanlandığı bir yerde yaşamıştır ve Emir Hüsrev bu harmanlama işinin aktörleri arasındadır. Bu harmanda ortaya çıkardığı, Türk, İran, Hint ortak mûsikî teorisi ve makam dizileri dikkat çekmektedir. Yazdıklarından
anlaşıldığı kadarıyla Emir Hüsrev, mûsikî felsefesinde, makamlar ve enstrümanlar konusunda öncekilere kıyasla orijinal şeyler söylüyor. Mûsikî alanında yaptığı bu yeniliklerin mûsikî adamlarının dikkatine sunulmasının önemli olduğu kanaatindeyiz. Bu tercümeyle okurlara sunulan metin Emir Hüsrev’in müzik alanında yaptıklarını özetliyor.
The subject of this study is Amir Khusraw, the great Turkish music genius, who is not known by Turkey’s music researchers. He is mostly known as a poet and mystic. However, he was as distinguished person as the other East’s great musicians and music scientists. Khusraw knew not only the practice, but also the theory of music
very well. He was born in Delhi. His ancestors were from Turkistan. They came to Delhi with a large migration of cultures. Thanks to the transportation of musical ideas of theorists as al-Farabi, Ibn Sina, al-Urmawi the
Turkish, Iranian, Indian and even Arabian musical literature and culture had been blended in a crucible. Amir
Khusraw was one those who mixed the cultures. He had revealed in this blend Turkish, Persian and Indian common music theory and modal sequence. It is the noteworthy point of Khusraw’s works. As it is understood from what he wrote, Khusraw had original ideas on philosophy of music, modes and instruments relative to predecessors. We believe that it is important to bring the attention of the musicians to his innovations in the field of music. This translation summarizes and presents to the readers the achievements of Amir Khusraw, made by him in the field of music.