Sosyal Medyada Benliğin Sunumu: Erciyes Üniversitesi Öğrencileri Kapsamında Bir Araştırma

Cıngı M., Koçak Ö. F., Suküt M., Eriş S.

Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu, Mersin, Türkiye, 18 - 19 Ekim 2018, cilt.1, ss.163-164

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Cilt numarası: 1
Basıldığı Şehir: Mersin
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.163-164
Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

*Bu çalışma Kayseri BÜSAM (Büyükşehir Belediyesi Stratejik Araştırmalar Merkezi) “Sosyal Bilimlerde Saha Araştırması Atölyesi” kapsamında, Dr. Öğr. Üyesi Aylin Yonca Gençoğlu koordinatörlüğünde yürütülmüştür.

Kişilik, kimlik ve benlik kavramları, geçtiğimiz ve içinde bulunduğumuz yüzyılın en çok tartışılan konularının başında gelmiştir. Kişiyi diğerlerinden ayıran ve farklılıklarını ortaya koyan en önemli özelliği, onun kimliğidir. Kimliği de kişinin sunduğu benlik neticesinde oluşan algı oluşturmaktadır. Postmodern öncesi dönemde kimliğin özünü kişilerin sahip olduğu nitelikleri, meslekleri, özellikleri ve iş kariyeri oluşturmaktayken günümüz dünyasında kimliğin oluşumunda ana faktör tüketimdir. Kişi vitrinlerden satın aldığı veya gündelik hayatında tükettiği şeylerle asılında uzun soluklu olmayan, deyim yerindeyse tak çıkar bir özelliğe sahip olan toplumsal kimlikler satın alabilir hale gelmiştir. Küreselleşme ve internet teknolojilerinin gelişimi ile toplumlardaki yaşam tarzı değişmiş, gündelik hayattaki pratiklerde önemli farklılıklar ortaya çıkmış, gazete, radyo ve televizyon gibi konvansiyonel kitle iletişim araçlarında bireyin görünme imkânı neredeyse imkansızken bu yeni iletişim teknolojileri ile bireyler aktif hale gelerek teknik bilgi ve yüksek meblağlara gerek kalmaksızın kendi içeriklerini üreterek görünürlük elde etmiş ve yepyeni kimliklerini bu yeni mecra üzerinden oluşturmaya başlamıştır. Sosyal medya başta olmak üzere internet teknolojilerinin gelişimiyle birlikte kişi tüketim alışkanlıklarını, sosyal ilişkilerini, eğitim durumunu, medeni halini, siyasi görüşlerini, ideolojik bakışını, hobilerini, kariyer bilgilerini ve gezip gördüğü yerleri yeniden oluşturup kurgulayarak yeni bir benlik oluşturma sürecini başlatabilmiştir. Bu çalışmada da gündelik hayatta sergilenen benlik ile sosyal medya platformlarında sergilenen benliğin ne ölçüde örtüştüğü veya farklılaştığı, Erving Goffman’ın “benliğin sunumu” kavramı üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma evrenini Erciyes Üniversitesi öğrencilerinin oluşturduğu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama araştırması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilerek bulgulara ulaşılmıştır. “Toplumsal değerler (din, milliyetçilik ve vatanseverlik) kişinin sosyal medyadaki benlik sunumunu etkiler” hipotezi; “sosyal medyada vitrin olarak sergilenen performans izlenimi etkiler” hipotezi ve “sosyal medyada oluşan izlenimi çevre baskısı etkiler” hipotezi olmak üzere çalışmada oluşturulan 3 hipotez de kabul edilmiş, sonuç olarak Erciyes Üniversitesi öğrencilerinin sosyal medyada gündelik hayatlarından farklı olarak yeni bir benlik sundukları sonucuna ulaşılmıştır.

The concepts of personality, identity and self are three of the most debated issues of the previous century and this century. Identity is a person's most important feature that separates him/her from others and reveals his/her different sides. Identity is formed by perception, as a result of one's presented ego. The essence of identity before the postmodern period was formed through people's qualifications, professions, characteristics and business careers; while the main factor in the formation of identity in today's world is consumption. People are able to purchase short-term social identities that are almost plug-ins, through what they purchase from shop windows or what they consume in daily life. Social lifestyles have changed with the development of globalization and internet technologies. Significant differences have emerged in practices of everyday life while it was nearly impossible for an individual to be visible on conventional mass media such as newspapers, radio and television, these new communication technologies enabled individuals to become active and produce their own content without needing large amounts of money in order to obtain visibility and form their brand new identities through these new channels. With the development of internet technologies and particularly social media, people were able start a new self-forming process by reforming and rebuilding their consumption habits, social relations, education status, marital status, political views, ideological perspectives, hobbies, career information and places they have visited. In this study, the extent to which the self exhibited in everyday life overlaps or differs from the self displayed on social media platforms is attempted to be revealed through the concept of "the presentation of self" by Erving Goffman. This research used the survey method as a quantitative research method, and its universe consisted of the students of Erciyes University. The results were reached by analyzing the obtained data in SPSS program. All three hypotheses that were established in the research were accepted, which are the hypotheses of "social values (religion, nationalism and patriotism) affects the presentation of self on social media" , "the performance that is showcased on social media affects the impression" and "social pressure affects the impression that is formed on social media". As a result, it was found that Erciyes University students present new selves on social media, unlike their daily lives.