Yağlı Tohumlarda Ultrasonik Destekli Ekstraksiyon Yöntemi ve Avantajları


Dedebaş T., Dursun Çapar T., Ekici L., Yalçın H.

Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, sa.21, ss.313-322, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Tohum yağları, endüstriyel olarak mekanik presleme veya organik çözücü kullanılarak ekstrakte edilmektedir. Endüstriyel olarak solvent ekstraksiyon aşamasında, tohumlardan yağ ekstrakte etmek için çözgenler kullanılmaktadır. Bu tür çözücülerin endüstriyel kullanımı ile ilgili çevresel kaygılara ek olarak, yüksek sıcaklık ve uzun ekstraksiyon zamanı gerektirmesi solvent ekstraksiyonunun dezavantajı olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda solvent ekstraksiyonuna alternatif yöntemler çalışılmaktadır Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar, ultrasonik-destekli ekstraksiyonun (UDE) umut verici yöntemlerden biri olduğunu ortaya koymaktadır. Ultrason uygulaması akustik kavitasyon kuvveti ile sıvıdaki kütle transferini artırmaktadır. Patlayıcı kabarcıklar tarafından üretilen yüksek kayma derecesi, hücre duvarlarına zarar vererek hücre içi bileşenlerin çözücüye geçişini artırmaktadır. UDE yöntemi; hızlı, yüksek verimli ve düşük sıcaklıklarda uygulandığından ekstraktların termal zararlanmasını önleyerek biyoaktif bileşiklerin yapısal ve moleküler özelliklerinin korunumunda etkili bir yöntemdir. Sıralanan avantajları nedeni ile yağ endüstrisinde ideal bir seçenek oluşturmaktadır. Ultrasonik uygulamalar, sürdürülebilir “yeşil kimya” ve ekstraksiyon hedefine ulaşmada kilit bir teknoloji olarak dikkat çekmektedir. Mevcut çalışmada UDE’ nin uygulama alanları ile diğer yöntemlere kıyasla sahip olduğu avantajlar derlenmiştir.