Akademik Veri Yönetim Sistemi
YOBU Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt.5, sa.5, ss.155-163, 2024 (Hakemli Dergi)
Giriş: Hastane enfeksiyonları (HE), dünyada ve ülkemizde en önemli sağlık sorunlarındandır. Hastane enfeksiyonları hastanede kalış süresinin uzamasına, morbidite, mortalite ve maliyet artışına, yaşam kalitesinin azalmasına, işgücü ve üretkenlik kaybına neden olur.
Amaç: Bu araştırma Anesteziyoloji ve Reanimasyon Yoğun Bakım Ünitesinde (ARYBÜ) ventilatör ilişkili pnömoni (VİP) ve nazokomiyal bakteriyemi insidansı belirlemek amacıyla kesitsel türde tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Metot: Araştırmaya, Kasım 2016-Nisan 2017 tarihleri arasında ARYBÜ’de yatan ve dahil edilme kriterlerine uyan 114 hasta ile gerçekleşti. Verilerin toplanmasında literatür taranarak hazırlanan 40 sorudan oluşan anket formu kullanıldı. ARYBÜ’de 48 saatten uzun süre yatan hastalar ventilatör ilişkili pnömoni (VİP) ve kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu (KİKDE) gelişimi açısından takip edildi. Değişkenlerin karşılaştırılmasında bağımsız örneklemler de t testi ve Mann-Whitney U testi uygulandı. Anlamlı değişkenler çoklu lojistik regresyon analizi ile değerlendirildi. Değişkenlerin birbiri üzerindeki etkisi belirlemek için Lineer Regresyon analizi kullanıldı.
Bulgular: Hastaların demografik ve klinik özellikleri değerlendirildiğinde; tek değişkenli analizde hastane enfeksiyonu gelişenlerde alt hastalık olarak KOAH’ının olması gelişmeyenlere göre anlamlı olarak yüksekti. (%30.4 ve %11.0). Diğer hastalık özelliklerine göre hastane enfeksiyonu gelişen ve gelişmeyenler arasında istatiksel açıdan fark bulunmamıştır. (p>0.05) Araştırmaya alınan 114 hastanın %19’unda hastane enfeksiyonu gelişti. Hastane enfeksiyonu gelişenlerin %39’unda VİP, %35’inde KİKDE, %26 ’sında ise diğer hastane enfeksiyonları (üriner sistem, nazokomiyal pnömoni) görüldü. HE gelişen hastalarda APACHE II skor ortalaması 12.5 iken gelişmeyen hastalarda 8.5 olarak tespit edildi.
Sonuç ve Öneri: KİKDE hızında tespit ettiğimiz oranlar ara ara dalgalanmalar olmakla birlikte ciddi bir düşüş izlenmedi. VİP hızında ise bir azalma görüldü. Araştırmamızın sonuçları doğrultusunda yoğun bakım ünitesindeki kritik hastalara bakım veren hekim ve hemşirelere enfeksiyon azaltma, enfekiyon kontrol paketleri, el hijyenine uyum ve uyumu etkileyen durumlar konusunda eğitimler verilmeli ve izlenmelidir.
Anahtar kelimeler: Hastane enfeksiyonu; Yoğun bakım ünitesi; Ventilatör ilişkili pnömoni; Bakteriyemi; Enfeksiyon kontrol önlemleri