17. Ulusal Zootekni Öğrenci Kongresi, Kırşehir, Türkiye, 17 - 19 Mayıs 2024, ss.1
Bu
çalışma Kayseri ili koyunculuk işletmelerinin yapısal ve yetiştirme
özelliklerinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Kayseri iline
bağlı 13 ilçede Akkaraman ırkı koyun yetiştiren 224 tarım işletmesi sahibiyle
yüz yüze yapılan anketlerle elde edilen veriler kullanılmıştır. Çalışmanın
anket veri formunda işletme sahibine, işletme büyüklüğüne, koyunlarda uygulanan
yetiştirme pratiklerine, işletmenin yem kaynakları, yem temini ile işletme
sahiplerinin problem ve beklentilerine yönelik sorulara yer verilmiştir. Anket
sonuçları değerlendirildiğinde, işletme sahiplerinin %43.8’inin 40 yaşın
üzerinde, %59.8’inin eğitim seviyesinin ilkokul düzeyinde ve %49.1’inin koyunculuk
deneyiminin 16-30 yıl arasında olduğu belirlenmiştir. Çalışmada yer alan 224
işletmenin %51.8’i 200-400 baş arası koyuna sahip olduklarını ve %87.1’i yerli
çoban çalıştırdıklarını belirtmişlerdir. Çalışmada Kayseri şartlarında koç
katım ayının Eylül (%56.7), damızlık koç kaynağının pazar yeri (%48.7), çoğuz
kuzulama oranının sürünün yarısından az (%80.4) ve koçbaşına düşen koyun
sayının 26-30 baş (%46.9) olduğu belirlenmiştir. Çalışmada yer alan işletme
sahipleri koyunları 6 yıl (%49.6), koçları 3 yıl (%54.5) damızlıkta kullandıklarını ifade
etmişlerdir. İşletme sahiplerinin tamamı ağıl + mer’a koyunculuğu yaptıklarını
ve kışın kaba yem olarak kuru ot + kuru yonca + saman, kesif yem olarak ta arpa
kullandıklarını belirtmişlerdir. İşletme sahiplerinin %79.9’u meraların yeterli
olmadığını ve %53.6’sı işletmelerinde yem bitkisi üretmediklerini ifade
etmişlerdir. Birçok işletme sahibi (%82.6) veteriner ve sağlık hizmeti
ihtiyaçlarını devlet kurumları aracılığıyla karşıladıklarını, en önemli
problemlerinin çoban ihtiyacı olduğunu (%46.1) ve devlet desteklemelerinin
arttırılmasını (%72.2) istediklerini belirtmişlerdir. Sonuç olarak Kayseri ili
genelinde faaliyet gösteren koyunculuk işletmelerinin sürdürülebilirliği ile
ilgili olarak hayvan yemi kaynağı ve mer’a konusunda ciddi yetersizlikler
olduğu, çoban sağlamada yaşanılan zorluklar ve devlet desteklemelerinin
arttırılması gerektiği yapılan çalışmada ortaya konulmuştur.
This
study was conducted to investigate the structural and breeding characteristics
of sheep breeding farms in Kayseri province. For this purpose, data obtained
through face-to-face surveys with 224 Akkaraman breed farms owner in 13
districts of Kayseri province were used. The survey data form of the study
included questions about the farms owner, farm size, sheep breeding practices,
feed resources of the farm, feed supply and the problems and expectations of
the farms owners. When the survey results were evaluated, it was determined
that 43.8% of the farm owners were over 40 years old, 59.8% had primary school
education, and 49.1% had sheep farming experience between 16-30 years. 51.8% of
the 224 enterprises included in the study stated that they had 200-400 sheep
and 87.1% employed local shepherds. In the study, it was determined that in
Kayseri conditions, the month of breeding rams is September (56.7%), the source
of breeding rams is the market place (48.7%), the lambing rate is less than
half of the herd (80.4%) and the number of sheep per ram is 26-30 heads
(46.9%). Farm owners participating in the study stated that they used sheep for
breeding for 6 years (49.6%) and rams for 3 years (54.5%). All of the farm
owners stated that they do pen + pasture sheep farming and that they use hay +
dried alfalfa + hay as roughage and barley as concentrated feed in winter. 79.9%
of farm owners stated that pastures were not sufficient and 53.6% stated that
they did not produce forage plants in their farm. Many farm owners (82.6%)
stated that they met their veterinary and health service needs through
government institutions, that their most important problem was the need for
shepherds (46.1%) and that they wanted government support to be increased
(72.2%). As a result, it has been revealed in the study that there are serious
inadequacies in animal feed resources and pasture regarding the sustainability
of sheep farming operating in Kayseri province, difficulties in providing
shepherds and the need to increase state supports.