Osetler Hakkında Türkçe ve Rusça Literatür Değerlendirmesi / Review of Turkish and Russian Language Literature about Ossettians


Creative Commons License

TAŞCI T. A.

Journal of Caucasian Studies, cilt.5, sa.9, ss.17-52, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 5 Sayı: 9
  • Basım Tarihi: 2019
  • Doi Numarası: 10.21488/jocas.651482
  • Dergi Adı: Journal of Caucasian Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus
  • Sayfa Sayıları: ss.17-52
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kafkasya, coğrafi konumu itibarıyla küresel ve bölgesel güçler nazarında stratejik öneme sahip bir bölgedir. Kafkas dağlarının ikiye ayırdığı bölgenin kuzey ve güney kısımlarında bugün bağımsız ve özerk statüde 15 etnik kökenli siyasi yapı ve bunların bünyesinde de dil, din, köken bakımından birbirinden farklı çok sayıda halk bulunmaktadır. Söz konusu siyasi yapıların birçoğu komşularıyla etnik temelli anlaşmazlıklar ve sınır problemleri yaşamaktadır. Kökleri Çarlık Rusya’sı dönemine kadar uzanan bu sorunlar, küresel ve bölgesel etkiler doğurabilecek sıcak çatışma riskini her daim canlı tutmaktadır. Kafkasya’nın otokton halklarından kabul edilen Osetler, söz konusu çatışma alanlarından birkaçının öznesi durumundadır. Osetler, sahip oldukları bazı özelliklerden dolayı bilhassa Rusya nazarında komşularına göre stratejik açıdan daha ön plana çıkan bir halktır. Buna bağlı olarak Rus hükümeti tarafından 18. yüzyılda Osetler hakkında araştırmalar başlatılmış, 1801’de Gürcistan’ın ilhakına müteakip de bu halka dair ilk bilimsel çalışmalar kaleme alınmaya başlanmıştır. Böylece günümüze dek Osetlerin dili, kültürü, tarihi, etnik kökeni, komşularıyla ilişkileri hakkında Rusça çok sayıda akademik eser ortaya konulmuştur. Söz konusu alanlarda Osetlerle ilgili yapılan Türkçe çalışmalar veya bilgi içeren eserler ise sayılıdır. Türkiye’de Oset araştırmalarının geliştirilmesi için Rusça kaynak ve kaynakçaların öğrenilmesi ve bunlardan istifade edilmesi mühimdir. Bu eserler; Osetlerin siyasi, idari ve kültürel gelişimleri hakkında yürütülecek araştırmalara ışık tutması bakımından önem arz etmektedir.

The Caucasus is a strategically important region for the global and regional powers in terms of its geographical location. In the northern and southern parts of the region, which is divided by the Caucasus mountains, there are now 15 independent and autonomous political institutions of ethnic origin and a large number of different nations in terms of language, religion, and race. Many of these political entities have ethnic-based conflicts and border problems with their neighbors, which date back to the period of Tsarist Russia. These problems always keep the risk of hot conflicts that may have global and regional effects alive. Ossetians, which are accepted from the autochthonous peoples of the Caucasus, are the subjects of many of these conflict areas. The Osetians are strategically more prominent among their neighbors with some of their characteristics, especially in the case of Russia. Consequently, researches on Osseties by the Russian government started in the 18th century, and following the annexation of Georgia in 1801. Thus, so far, many academic works on Russian language, history, culture, ethnic origin, relations with neighbors have been revealed. These sources and bibliographies are important in terms of shedding light on the researches about the political, administrative and cultural development of Ossetians. In the aforementioned area Turkish studies about Ossetians or works containing information are scarce. In the mentioned fields, Turkish studies or works containing information about Ossetians are numbered. It is important to learn and use Russian sources and bibliography for the development of Ossetian studies in Turkey. These works are important to shed light on the researches about the political, administrative and cultural development of Ossetians.