Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.5, sa.3, ss.144-160, 2020 (Hakemli Dergi)
Özet: Ratlarda deneysel olarak oluşturulan karbon tetraklorür (CCl4) toksikasyonunda susam yağının (SY) olası koruyucu
etkisi, hücresel apoptozda kaspaz 3 aktivasyonu, serum alanin amino transferaz (ALT) aktivitesi, trigliserid, total protein,
albümin, total kolesterol düzeyleri ve karaciğer malondialdehit ile total antioksidan kapasitesi değerlendirildi. Çalışmada 48
adet rat, 12 hayvandan oluşan 4 gruba ayrıldı. Grup I kontrol grubudur. Grup II CCl4 grubu olup, intraperitoneal 0,2 ml/kg
CCl4, haftada iki kere 8 hafta uygulandı. Grup III SY grubudur ve 8 ml/kg susam yağı, 12 hafta gavaj şeklinde uygulandı. Grup
IV CCl4+SY grubu olup, 8 ml/kg susam yağı, 12 hafta gavaj yoluyla uygulanırken son 8 hafta, haftada 2 defa intraperitoneal
yolla 0,2 ml/kg CCl4 uygulandı. Histopatolojik olarak Grup I ve Grup III’de karaciğer normal görünümde olup; Grup II’de
hepatositlerde yoğun makro-mikroveziküler yağlanma, parankimde mononüklear hücre infiltrasyonları, bağ doku artışına
bağlı tam olmayan pseudolobulasyon gözlendi. Grup IV’de ki histopatoloji Grup II ile benzerdi. İmmunohistokimyasal
incelemede, kontrol gruplarına göre çalışma grubunda kaspaz 3 aktivitesinin arttığı gözlendi. Grup II’de artan serum ALT
aktivitesi, Grup IV’de değişmedi. Grup II’de serum total protein ve albümin düzeylerindeki azalma istatistiksel olarak anlamlı
olup (P<0,001), Grup IV’de sayısal olarak azaldı. Grup IV’de önemli düzeyde artış gösteren serum total kolestrol düzeyleri,
SY’den etkilenmedi. Grup II’de serum trigliserit düzeylerinin istatistiki önemde artış (P<0,001), Grup IV’de sayısal olarak
düşürdü. Grup IV’de SY ilavesi malondialdehit ve total antioksidan kapasitesi düzeyleri yönünden etki göstermedi. Grup IV’de
susam yağının antioksidan özelliklerinin biyokimyasal veriler, histopatolojik lezyonlar üzerine iyileştirici yönden anlamlı bir
etkisi gözlenmedi.
Anahtar Kelimeler: İmmunohistokimya; Karbon tetraklorür; Susam yağı; Rat.