Tunç S.(Yürütücü), Ağdacı E., Muştu M.
TÜBİTAK Projesi, 2020 - 2021
Bakla yaprakbiti (Aphis fabae Scop.) (Hemiptera: Aphididae),
geniş, yumuşak bir gövdeye sahip küçük bir siyah böcektir. Polifag bir zararlı
olan bu yaprakbiti, tarımsal ürünlerin yaygın bir zararlısıdır. A.
fabae bitki hastalığına neden olan virüsler için bir vektör görevi
görür ve salgıladığı balımsı madde fumajin zararına neden olur. Zararlının mücadelesinde
başta kimyasal mücadele olmak üzere çeşitli mücadele yöntemleri
kullanılmaktadır. Ayrıca, zararlı popülasyonu üreme mevsimi boyunca çeşitli avcı
ve parazitoit böcekler tarafından belirli oranda baskı altında tutulmaktadır. Farklı
konukçu bitkilerin zararlıların gelişimi ve üremesi üzerinde etkili oldukları
bilinmektedir. Daha önce Aphis fabae’nin
biyolojisi ile ilgili sınırlı sayıda araştırma yapılmıştır.
Bu çalışmada, A. fabae’nin
konukçuları arasında bulunan farklı kuru fasulye çeşitleri (Phaseolus vulgaris L.
(Fabaceae)), “Alberto” “Aras 98” “Akman 98” 25±1ºC sıcaklık, %60±10 orantılı nem ve 16 saat aydınlık ve 8 saat
karanlık koşullarındaki iklim odasında yetiştirilip,
bu çeşitlerin zararlının gelişme ve üreme potansiyeli üzerine etkileri
kontrollü koşullarda belirlenecektir. Proje sonunda elde edilen veriler
kullanılarak zararlının farklı fasulye çeşitleri üzerinde yaşam çizelgeleri oluşturulacak,
çeşitlerin Aphis fabae’ye dayanıklılık düzeyleri ile ilgili veriler elde
edilecektir. Çalışmadan elde edilecek sonuçlar bilimsel kongrede sunulması
ve/veya hakemli bir dergide yayınlanması düşünülmektedir.