Akademik Veri Yönetim Sistemi
ÖZTÜRK A. (Yürütücü), GURBANOV V.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023
Amaç: Bu çalıĢmada D vitamini eksikliği olan periodontal sağlıklı, gingivitis ve periodontitis hastalarında D vitamini takviyesi kullanımının diĢeti oluğu sıvısındaki inflamatuar sitokin olan MMP 9 seviyesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlandı.
Materyal ve Metot: Periodontal değerlendirme kapsamında; Sondlamada Kanama, ağızdaki plak oluĢumu (PI), diĢeti enflamasyonunu değerlendirmek için Löe-Silness gingival indeksi (GI) ölçümü yapıldı, radyolojik muayene ile kemik yıkımları belirlendi. Hastalardan alınan ayrıntılı sistemik anamnez ve yapılan klinik ve radyografik değerlendirmenin ardından, belirtilen kriterlere uygun bulunan, yaĢları 18-50 arası değiĢen, 33 periodontal sağlıklı, 34 gingivitisli ve 34 periodontitisli,toplam 101 birey çalıĢmaya dahil edilmiĢtir. Gruplar arası değerlendirmede plak indeksi, gingival indeks sondalanabilir cep derinliği ve klinik ataĢman seviyesi klinik parametreler olarak; diĢeti oluğu sıvısı Matriks Metalloproteinaz 9 düzeyi biyokimyasal parametre olarak kullanıldı. Bu çalıĢmada D vitamini eksikliği olan hastaların gerekli tıbbi tedaviyi alıp D vitamini kullandıktan 1 ay sonra aynı diĢ bölgelerinden alınan diĢeti oluğu sıvısındaki MMP-9 seviyeleri EnzymeLinked ImmunoSorbent Assay (ELISA) testi ile belirlendi ve ardından analiz edilip gruplar arasında karĢılaĢtırma yapılarak D vitamini takviyesinin MMP9 seviyesi üzerine etkisi değerlendirildi.
Bulgular: Plak indeks ve gingival indeks parametlerinin tedavi öncesi-sonrası ve değiĢimleri sağlıklı, periodontitis ve gingivitis gruplarında kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiĢtir. Plak indeks parametresinin periodontitis grubunda tedavi öncesinde tedavi sonrasında en yüksek ortanca değerlerine sahip olduğu gözlendi. Tüm gruplarda plak indeks parametresinin tedavi sonrasında düĢüĢ yaĢadığı gözlendi. DOS ve MMP-9 parametrelerinin tedavi öncesi-sonrası ve değiĢimleri sağlıklı, periodontitis ve gingivitis gruplarında kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı olduğu tespit edilmiĢtir. DOS parametresinin tedavi sonrasında periodontitis ve gingivitis gruplarında sağlıklı gruba göre 1.00 ortanca değeri ile daha fazla azaldığı gözlendi. Tüm gruplarda ve toplam popülasyonda DOS parametresinin tedavi sonrasında azalma gösterdiği belirlendi. D-Vitamin değiĢimi ile MMP-9 değiĢimi parametreleri arasında negatif yönde orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir iliĢki bulunmuĢtur. MMP-9 parametresinin periodontitis grubunda tedavi öncesinde 62.97, tedavi sonrasında 47.47 ile en yüksek ortanca değerlerine sahip olduğu gözlendi. MMP-9 parametresinin tedavi sonrasında en fazla azalmayı 16.91 ortanca değeri ile periodontitis grubunda yaĢadığı gözlendi. Tüm gruplarda ve toplam popülasyonda MMP-9 parametresinin tedavi sonrasında azalma gösterdiği belirlendi. Uygulanan düzeltmeli doğrusal regresyon modelinde D-vitaminindeki değiĢimin MMP-9 değiĢimi için istatistiksel olarak belirleyici olduğunu gösterdi.
Sonuç: Vitamin D takviyesinin DOS‘ta MMP-9 seviyesinde azaldığını çalıĢmamızda göstermiĢtir. MMP-9‘un sağlıklı dokulardaki seviyeleri düĢük, gingivitis ve periodontitisli hastalarda ise seviyesi yüksektir. Ġnflasmasyon ile paralel olarak seviyesi artmaktadır. Böylece D vitamin takviyesinin MMP-9‘un etkisini baskılayarak immun yanıtta rol oynadığını göstermekteyiz. Periodontal tedavilere ek olarak vitamin D kullanımının gerekliliğini vurgulamaktayız.