Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uzun A. (Yürütücü), Yıldız E., Pınar H., Ünsal H. T., Tayyar H. T.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2025
| Türkiye, sahip olduğu farklı ekolojiler nedeniyle pek çok meyve türünün yetişebildiği bir ülkedir. Bu kapsamda, bazı meyve türleri bakımından dünya lideridir. Kayısı, ülkemizin üretimde birinci sırada olduğu ekonomik olarak değerli bir meyve türüdür. Üretime paralel olarak ülkemizde zengin bir kayısı çeşitliliği bulunmakla birlikte, kayısı türünde genetik çeşitlilik düzeyi genel olarak diğer türlere nazaran daha dardır. Diğer meyve türlerine benzer şekilde kayısı da, üretimde karşılaşılan sorunlar bulunmaktadır. Başta ilkbahar geç donları olmak üzere, şarka virüs hastalığı, meyve kalitesi ve verim ile ilgili sorunlar, uyuşmazlıklar gibi yetiştiricilikte karşılaşılan problemler için çözüm üretilmesi gerekmektedir. Bu noktada, ıslah çalışmalarında kullanılacak gen havuzunun olabildiğince geniş olması arzu edilir. Ülkemiz kayısı gen havuzunun özellikle, orijin bölgelerindeki genetik kaynaklarla zenginleştirilmesi önem taşımaktadır. Kayısı için önemli bir orijin bölgesi olan Orta Asya, aynı zamanda zengin bir çeşitlilik barındırmaktadır. Bunun yanında, bu bölgedeki kayısıların, meyve özellikleri ve biyotik ve abiyotik streslere tolerans bakımından dünyanın diğer bölgelerine göre daha üstün olduğu bildirilmektedir. Daha önce, tarafımızca yapılan çalışmalarla, Orta Asya’daki Kırgızistan bölgesindeki farklı özelliklerdeki kayısı genotipleri ülkemize getirilmiş ve bazı yerli ve yabancı standart çeşitlerle birlikte muhafaza altına alınmıştır. Kayısı genetik havuzumuzun daha da genişletilmesi anlamında büyük öneme sahip bu genotiplerin özelliklerinin ortaya konularak değerlendirilmesi( çeşit adayı, ıslah çalışmalarında kullanım vb.) öncelikli bir konudur. Bu projede, söz konusu genotiplerin fenolojik, morfolojik, pomolojik ve biyokimyasal özellikleri belirlenecek ve aynı zamanda bazı standart çeşitlerle karşılaştırılacaktır. Tanımlamaları yapılacak olan bu genotipler, kayısıda abiyotik ve biyotik streslere tolerans, verim ve meyve özellikleri çalışmaları için önemli bir kaynak olacaktır. |