Hemşirelik Eğitiminde 21.Yüzyıl Yeterliklerine Yönelik Öğretim Programı Geliştirilmesi


Kocaağalar Akince E. (Yürütücü), Batı A. H., Orgun F., Özkütük N., Ceyhan Ö.

TÜBİTAK Projesi, 3005 - Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı, 2025 - 2027

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 3005 - Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı
  • Başlama Tarihi: Aralık 2025
  • Bitiş Tarihi: Ağustos 2027

Proje Özeti

Toplumlarda ve yaşamın her yerinde değişim kendini göstermektedir. Bu değişim robotlar, yapay zeka teknolojileri, yazılımlar, genetik vb. pek çok farklı alanda 21. yüzyıl ile birlikte iç içe geçerek birbirini destekleyecek şekilde büyümektedir. Bu hızlı değişimin ve dönüşümün yaşanması, günümüzde bireylerin ve eğitim kurumlarının gerekli önlemleri almalarını zorunlu hale getirmektedir. Bu zorunluluklardan dolayı her düzeyde okullar, mezun ettikleri öğrencilerin iş yaşamlarında başarı elde edebilmeleri ve zamana ayak uydurabilmeleri için bazı standartlar ve ölçütler tanımlayarak bunu sağlamaya çalışmaktadırlar. Okulların (yükseköğretim kurumlarının) teknik becerilerden ziyade daha çok yaşam becerilerine ağırlık vermeleri gerektiği, değişimle daha kolay baş edebilen bireyler yetiştirmenin geçmişe göre daha önemli olduğu vurgulanmaktadır. Bu kapsamda bireylere / mezunlara 21. Yüzyıl Yeterliklerinin kazandırılmasının önemi artmıştır. Öğrencilerin günümüz dünyasında başarılı olabilmeleri için dönüştürücü yeterliklere (değer yaratma, sorumluluk alma, dijital okuryazarlık, veri okuryazarlığı vb.) ihtiyaçları olduğundan ve bu tür yeterlikleri bir yeterlik geliştirme döngüsü (öngörme, eylem, yansıma) yoluyla geliştirebilmelerinin mümkün olduğundan bahsedilmektedir. 21. Yüzyıl Yeterlikleri tüm öğrenciler arasında anahtar rol oynamakta, onların eleştirel düşünme, problem çözme, iletişim, iş birliği vb. temel becerileri öğrenmeleri gerektiği belirtilmektedir. Hemşirelik eğitimi uygulamanın ve kavramsal çerçevenin bir arada tasarlandığı bir eğitim programına sahiptir. 21. yüzyılda hemşirelik eğitiminde küreselleşmenin etkisi, salgın hastalıkların bir anda ortaya çıkması, teknolojinin eğitimin içerisinde hızlı bir şekilde yer almaya başlaması ile programların modern eğitim yöntem ve uygulamaları ile entegre olacak şekilde yapılandırılması gerekliliğini arttırmıştır. Bu kapsamda 21. Yüzyıl Yeterliklerini mezunlara kazandırmak isteyen hemşirelik programlarının, program geliştirirken klasik öğretim yöntemlerinden (düz anlatım gibi) çıkarak, karmaşık bilişsel görevleri ve düşünme süreçlerini harmanlanmış öğrenme, simülasyon, ters yüz sınıfların oluşturulması ve sanal alanların kullanılması gibi etkinlikleri içerecek şekilde planlamaya, öğretim tasarımları ile dersleri zenginleştirmeye, aktif öğrenme yöntemlerini ve dijital araçları kullanmaya başlamaları zorunlu hale gelmektedir. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve Evrensel Sağlık Kapsamını gerçekleştirebilecek dirençli sağlık sistemleri oluşturmak için hemşirelik mesleğine önemli yatırımlar yapılması gerektiği ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından vurgulanmaktadır. Hemşirelik eğitiminin güçlendirilmesi amacıyla hemşirelik eğitim programlarının kalitesi ve uygunluğunun iyileştirilmesini, hemşireler için yaşam boyu öğrenmenin ve sürekli mesleki gelişimin teşvik edilmesini ve bu programların yetkinlik temelli ve ulusal sağlık öncelikleri ile uyumlu olmasının sağlanmasını içeren eylemler yapılması önerilmektedir. Ulusal ve uluslararası birçok kurum ve kuruluş tarafından sağlık alanında ve hemşirelik eğitiminde öğretim reformları ve yenilikler için birçok çağrı yapılmış, öğrenci merkezli/aktif öğretim yöntemlerinin kullanımına vurgu yapılarak, mezunların 21. Yüzyıl Yeterliklerine sahip olması gerekliliğine dikkat çekilmiştir. Bu proje ile hemşirelik öğrencilerinin aktif öğrenme yöntemleri, dijital ve teknolojik araçları kullanarak 21. Yüzyıl Yeterliklerini kazanmalarını sağlamak amacı ile 4C/ID modeli kullanılarak yenilikçi bir öğretim programı geliştirilmesi, geliştirilen programın uygulanması ve uygulanan programın etkililiğinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.