Akademik Veri Yönetim Sistemi
AVCILAR H.(Yürütücü), POYRAZOĞLU M. H., EKEN A., PAÇ KISAARSLAN A.
TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2022
Ailesel
Akdeniz Ateşi (AAA), en sık görülen herediter otoinflamatuar hastalıktır.
Başlıca periton, plevra ve sinoviyal membranların inflamasyon atakları ve
ateşle ile karakterizedir. AAA; sıklıkla Türk, Arap, Ermeni, Sefardik Yahudi
toplumlarında görülen otozomal resesif geçişli bir hastalık olup otozomal
dominant kalıtımı da vardır. 1950’lerin başlarında hastalığın kalıtsal ve
amiloidoz ile ilişkili olduğu ortaya konmuş ve 1958’de Heller ve ark.
tarafından “Ailesel Akdeniz Ateşi (Familial Mediterranean fever)” olarak
tanımlanmıştır. 1997’de bağımsız iki çalışma grubu tarafından hastalıktan
sorumlu pyrin/meronestrin proteinini kodlayan MEFV geninin rol aldığını
keşfetmiştir. AAA; Akdeniz toplumlarında sık görülse de göçler nedeni ile başka
bölgelerde de sıklığı artmıştır. Türkiye muhtemelen dünyada en fazla AAA
hastasının gözlendiği ülke konumuna taşımaktadır.
AAA
belirgin ateş ve ağrı atakları ile karakterizedir. Hastalığın klinik görünümünü
rekürren ateş ve serozit atakları oluşturmaktadır. AAA hastalarında serum
sitokin düzeyleri atak ve remisyon dönemlerindeki düzeyleri birçok çalışmada
araştırılmıştır. Araştırmalarda AAA hastalarında IFN-γ, TNF-α, IL-6, IL-12 and
IL-17 gibi pro-inflamatuar sitokinlerin artığı bulunmuştur. Pro-inflamatuar
sitokinler AAA hastalığı patogenezinde önemli rol oynarlar. Pro-inflamatuar
sitokinler özellikle atak döneminde artarken remisyon dönemlerinde sağlıklı
kişilerle aynı düzeylerde seyreder. AAA gibi self reaktif otoinflamatuar
hastalıklar doğal immün sistemde rol oynayan myeloid seriden köken alan
polimorfonükleer lökositlerin, monositlerin anormal aktivasyonu sonucu
oluşurlar. AAA hastalığında akut inflamasyon döneminde temel bulgu etkilenen
bölgelere artmış polimorfonükleer lökosit (PMN) göçü sonucu, inflamasyon
bölgesinde bu hücrelerin artmasıdır.
Myeloid
kökenli baskılayıcı hücreler (MDSC) kemik iliğinde sentezlenen heterojen bir
hücre topluluğudur. Bu heterojen hücre topluluğunun granülosit (G-MDSC) ve
monositik (M-MDSC) olmak üzre iki alt tipi vardır Bu hücreler myeloid öncül
hücrelerinin dolaşımdaki nötrofil, makrofaj, monosit ve dendritik hücreye
farklılaşma aşamasındaki öncül hücreleridir. MDSC’lerin temel karekteristiği
myeloid orijinli olmaları, immatür hücre olmaları ve immün sistemi baskılamalarıdır.
Bu hücreler başta kanser hastalıkları olmak üzre enfeksiyon hastalıkları,
travma, kanser hastalıklarında, otoimmün hastalıklarda ve transplantasyon
kronik inflamasyonda durumda akümüle olmakta ve sayıları artmaktadır.
AAA
doğal immün yanıtta rol alan myeloid seri hücrelerinin anormal çalışması sonucu
ortaya çıkan otoinflamatuar bir hastalıktır. AAA hastalığının patogenezini
açıklamak için myeloid seri hücreleri ve lenfoid seri hücreleri ile ilgili
çalışmalar literatürde vardır. Fakat literatürde AAA hastalığında myeloid seri
öncül hücreleri olan MDSC hücrelerinin potansiyel rolleri için henüz bir
çalışma yoktur. Bu çalışmamızla AAA hastalığının patogenezinde MDSC
hücrelerinin rolü araştırılacaktır. Ailesel Akdeniz
Hastalığı olan hastalarda; atak ve remisyon dönemlerinde Myeloid Kökenli
Baskılayıcı Hücrelerin (MDSC) artışlarının araştırılması, stokinleri tespit
etmek, bulunan bulguların sağlıklı kontrol grubu bulgularıyla karşılaştırmaktır
AAA
hastalarında 1972’den beri temel terapotik ilaç kolşisin tedavisidir. Kolşisine
dirençli vakalarda; alternatif tedavi seçenekleri olarak intravenöz kolşisin,
interferon-alfa (IFN-α),ve biyolojik tedavi ajanları kullanılmaktadır. MDSC’ler rol oynadıkları hastalıkların ve
patolojilerin tedavisinde yeni tedavi hedefidir. Bu öncül çalışmada;
eğer MDSC hücreleri AAA hastalığında arttığını tespit edilirse, hastalığın
tedavisine yönelik olarak yeni çalışmaların önünü açacaktır.