Koçak Z. K., Dinç B. S.(Yürütücü), Doğan A. İ., Börklü H. K.
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024
Bu
projenin amacı tüketicilerin akıllı mobilyaları benimsemelerini teknoloji hazırlığı
ve teknoloji kabul modeli perspektifinden incelemektir. İlgili proje Kilim
Mobilya’nın sanayi iş birliği ile yürütülecek olup, iş birlikçi firmanın
üretmeyi planlamış oldukları yüksek teknolojili “akıllı koltuk” ürününe yönelik
tüketici benimsemeleri araştırılacaktır.
Projenin
yenilikçi katkıları 3 yönlüdür. İlk olarak çalışmada akıllı teknolojili ürünler
kapsamında güncel bir alan olan akıllı mobilyalar özelinde çalışılacaktır.
İlgili literatürde konu ile ilgili yapılan çalışmaların sayısı yetersiz
düzeydedir. Konuyu teknik açıdan ele alan çalışmaların aksine özellikle Türkçe
ve yabancı literatürde akıllı mobilyalara yönelik tüketici kabul ve
benimsemesini araştıran herhangi bir ampirik araştırmaya rastlanmamıştır.
İkinci olarak çalışmada Teknoloji Kabul Modeli ve Teknoloji Hazırlığının
entegrasyonu sonucunda geliştirilen araştırma modeli kullanılacaktır. İlgili
literatürde modelin kullanıldığı ve ampirik olarak kanıtlandığı araştırmalar
mevcuttur (Walczuch vd., 2007; Lin vd., 2007; Godoe ve Johansen, 2012; Esen ve
Erdoğmuş, 2014;). Ancak ilgili entegre modelin yüksek teknolojili bir ürün olan
akıllı mobilyaların tüketiciler tarafından benimsenmesine ilişkin kullanılması
araştırmanın literatüre katkı sağlayacağı yenilikçi bir diğer yönüdür. Son
olarak bu proje Kilim Mobilya’nın piyasaya sürmeyi planladığı “Akıllı Koltuk”
ürününe yönelik tüketici benimsenmesini incelemesi ve aynı tüketici grubun
teknolojiye hazırlık düzeylerinin tespit edilmesi açısından ilgili sanayi
kuruluşlarına sunacağı öncül bilgiler yönünden yenilikçidir. Projede ileri
teknolojili bir ürünün tüketiciler tarafından benimsenmesinin araştırılması,
yine aynı tüketici grubunun teknolojiye hazırlık düzeylerinin tespit edilmesi
ile elde edilecek sonuçların bir sanayi kuruluşu (Kilim Mobilya) tarafından
yeni ve yüksek teknolojili bir ürünün araştırılması ve geliştirilmesi sürecinde
veri girdisi olarak kullanılabilecek olması ilgili projenin teknolojik yönünü
ortaya koymaktadır.
Bu
proje, nicel bir araştırma yaklaşımı kullanmaktadır. Teknoloji Kabul Modeli ve
Teknoloji Hazırlığı değişkenleri arasındaki ilişkiyle ilgili hipotezleri test
etmek için yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılacaktır. Araştırmada
kullanılacak tüm ölçme araçları mevcut çalışmalardan uyarlanacaktır. Amaçlı
örnekleme yönteminin kullanılacağı projede veriler, Kilim Mobilya’nın müşteri
grubunu doğru şekilde yansıtması açısından müşterilerin en yoğun olduğu
İstanbul, İzmir, Antalya, Ankara ve Kayseri illerindeki mağaza müşterilerden
elde edilecektir. Veriler yüz yüze anketler kullanılarak toplanacaktır. Veri
analizi, kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS_SEM) yaklaşımı
kullanılarak gerçekleştirilecektir. Verilerin analizinde SmartPLS 4.0 ve SPSS
24.0 paket programları kullanılacaktır.
Projenin sanayiye yönelik, akademik ve araştırmacı
yetiştirilmesine yönelik çıktıları mevcuttur. Bu proje çıktıları proje
yürütücüsü ve araştırmacıların lisans bitirme tezi olarak değerlendirilecektir.
Böylece literatür bilgisi, yöntemsel birikim ve projede kullanılacak SmartPLS
ve SPSS programları noktasında bilgi sahibi yaparak bağımsız olarak incelemeler
yürütebilecek araştırmacılar yetiştirilebilecektir. Çalışma sonucunda
uluslararası bir makale çalışması yapılacaktır. Akıllı teknolojili ürünlerin
geliştirilmesi, ar-ge çalışmaları, üretim süreci ve pazarlama faaliyetlerinin
yüksek maliyeti düşünüldüğünde henüz piyasaya sürülmemiş yüksek teknolojili bir
ürün olan akıllı koltuk ürününe yönelik tüketicilerin benimseme ve kullanım
niyetlerinin tespit edilmesi ilgili firmanın üretim, pazarlama ve satış
faaliyetlerine yönelik stratejilerinin geliştirilmesinde oldukça önemli veriler
sağlayacaktır.