Akıllı Mobilyaların Benimsenmesini Anlamak: Entegre Bir Kavram Olarak Teknolojiye Hazırlık ve Teknoloji Kabulü, Kilim Mobilya Örneği


Koçak Z. K., Dinç B. S.(Yürütücü), Doğan A. İ., Börklü H. K.

TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2023
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2024

Proje Özeti

Bu projenin amacı tüketicilerin akıllı mobilyaları benimsemelerini teknoloji hazırlığı ve teknoloji kabul modeli perspektifinden incelemektir. İlgili proje Kilim Mobilya’nın sanayi iş birliği ile yürütülecek olup, iş birlikçi firmanın üretmeyi planlamış oldukları yüksek teknolojili “akıllı koltuk” ürününe yönelik tüketici benimsemeleri araştırılacaktır.

Projenin yenilikçi katkıları 3 yönlüdür. İlk olarak çalışmada akıllı teknolojili ürünler kapsamında güncel bir alan olan akıllı mobilyalar özelinde çalışılacaktır. İlgili literatürde konu ile ilgili yapılan çalışmaların sayısı yetersiz düzeydedir. Konuyu teknik açıdan ele alan çalışmaların aksine özellikle Türkçe ve yabancı literatürde akıllı mobilyalara yönelik tüketici kabul ve benimsemesini araştıran herhangi bir ampirik araştırmaya rastlanmamıştır. İkinci olarak çalışmada Teknoloji Kabul Modeli ve Teknoloji Hazırlığının entegrasyonu sonucunda geliştirilen araştırma modeli kullanılacaktır. İlgili literatürde modelin kullanıldığı ve ampirik olarak kanıtlandığı araştırmalar mevcuttur (Walczuch vd., 2007; Lin vd., 2007; Godoe ve Johansen, 2012; Esen ve Erdoğmuş, 2014;). Ancak ilgili entegre modelin yüksek teknolojili bir ürün olan akıllı mobilyaların tüketiciler tarafından benimsenmesine ilişkin kullanılması araştırmanın literatüre katkı sağlayacağı yenilikçi bir diğer yönüdür. Son olarak bu proje Kilim Mobilya’nın piyasaya sürmeyi planladığı “Akıllı Koltuk” ürününe yönelik tüketici benimsenmesini incelemesi ve aynı tüketici grubun teknolojiye hazırlık düzeylerinin tespit edilmesi açısından ilgili sanayi kuruluşlarına sunacağı öncül bilgiler yönünden yenilikçidir. Projede ileri teknolojili bir ürünün tüketiciler tarafından benimsenmesinin araştırılması, yine aynı tüketici grubunun teknolojiye hazırlık düzeylerinin tespit edilmesi ile elde edilecek sonuçların bir sanayi kuruluşu (Kilim Mobilya) tarafından yeni ve yüksek teknolojili bir ürünün araştırılması ve geliştirilmesi sürecinde veri girdisi olarak kullanılabilecek olması ilgili projenin teknolojik yönünü ortaya koymaktadır.

Bu proje, nicel bir araştırma yaklaşımı kullanmaktadır. Teknoloji Kabul Modeli ve Teknoloji Hazırlığı değişkenleri arasındaki ilişkiyle ilgili hipotezleri test etmek için yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılacaktır. Araştırmada kullanılacak tüm ölçme araçları mevcut çalışmalardan uyarlanacaktır. Amaçlı örnekleme yönteminin kullanılacağı projede veriler, Kilim Mobilya’nın müşteri grubunu doğru şekilde yansıtması açısından müşterilerin en yoğun olduğu İstanbul, İzmir, Antalya, Ankara ve Kayseri illerindeki mağaza müşterilerden elde edilecektir. Veriler yüz yüze anketler kullanılarak toplanacaktır. Veri analizi, kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS_SEM) yaklaşımı kullanılarak gerçekleştirilecektir. Verilerin analizinde SmartPLS 4.0 ve SPSS 24.0 paket programları kullanılacaktır.

Projenin sanayiye yönelik, akademik ve araştırmacı yetiştirilmesine yönelik çıktıları mevcuttur. Bu proje çıktıları proje yürütücüsü ve araştırmacıların lisans bitirme tezi olarak değerlendirilecektir. Böylece literatür bilgisi, yöntemsel birikim ve projede kullanılacak SmartPLS ve SPSS programları noktasında bilgi sahibi yaparak bağımsız olarak incelemeler yürütebilecek araştırmacılar yetiştirilebilecektir. Çalışma sonucunda uluslararası bir makale çalışması yapılacaktır. Akıllı teknolojili ürünlerin geliştirilmesi, ar-ge çalışmaları, üretim süreci ve pazarlama faaliyetlerinin yüksek maliyeti düşünüldüğünde henüz piyasaya sürülmemiş yüksek teknolojili bir ürün olan akıllı koltuk ürününe yönelik tüketicilerin benimseme ve kullanım niyetlerinin tespit edilmesi ilgili firmanın üretim, pazarlama ve satış faaliyetlerine yönelik stratejilerinin geliştirilmesinde oldukça önemli veriler sağlayacaktır.