Hayvan gübresi ve kahve telvesinden yenilenebilir biyo-yakıt olarak biyogazın üretim potansiyelinin araştırılması


Atelge M. R.(Yürütücü), Mohamed Atabani A., Avci Hansu T., Demir Kıvrak H., Abut S., Kaya M.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Eylül 2021
  • Bitiş Tarihi: Mart 2023

Proje Özeti

Dünya üzerinde son zamanlarda sıcaklık artışlarının yaşanması olarak bilinen küresel ısınma, çeşitli sonuçlar doğurmuştur. Günümüzde iklim bilimciler, küresel ısınmanın varlığı, nedenleri ve doğuracağı olumsuz sonuçlar konusunda ortak düşünceye sahiptirler. Küresel ısınmanın temel nedenleri arasında ise, yanma sonucu açığa çıkan karbondioksit (CO2) emisyonu gösterilmektedir. Buna ek olarak, küresel ısınmaya sebep olan diğer bir etken ise, atmosfere salınan metan gazı (CH4) olarak gösterilmektedir. Metan (CH4) gazının CO2'den daha etkili olduğuna dikkat çekilmektedir. CH4 gazı, bitki veya hayvanlardan gelen organik maddelerin biyolojik bozunması sonucu oluşmaktadır. CH4'ün bu kaynaklardan elde edilmesi ve depolanması, kontrolsüz CH4 emisyonunun azaltılmasına ve bu gazın yenilenebilir bir enerji kaynağı olarak kullanılması küresel ısınmayı önlemeye yönelik olumlu bir katkı sağlamaktadır. Bu yüzden, biyogaz tesisleri, yenilenebilir ve sürdürülebilir biyoyakıt üretimi için avantajlı bir konuma sahip olmuştur.

Son yıllarda biyogaz içerisindeki metan verimini arttırmak için uygun hammaddeler ve bunların karışımları üzerine çeşitli çalışmalar yürütülmektedir. Biyogaz üretimi için kullanılan hammaddeler organik içerikli olmalıdır. Anaerobik çürütme (AD) prosesinde kullanılmak istenen hammaddelerin prosese uygun, yüksek besin değerine sahip ve patojen içermemesi gibi özelliklere sahip olması beklenir. Buna ilaveten, enerji güvenliği politikası noktasında dünya genelinde yaygın bulunması, bu hammaddeleri avantajlı hale getirmektedir.


Atıkların, alternatif yakıtlara dönüştürülerek değerlendirilmesi işleminde kahve telvesi, dikkat çeken ürünlerin başında gelmektedir. Çünkü kahve sudan sonra en fazla tüketilen içecek olup aynı zamanda petrolden sonra en fazla ticareti yapılan ikinci üründür. Literatürde, biyogaz üretimi için kahve telvesinin uygun bir hammadde olabileceğine dair son yıllarda yapılan çalışmaların yani sıra yağı çıkartıldıktan sonra kahve telvesinin AD prosesi için hammadde olarak kullanılması mevcuttur. Fakat proje kapsamında besin kaynağı olarak kullanılacak yağı çıkarılmış kahve telvesinin Besin/Aşı oranı üzerine henüz bir çalışmaya rastlanmamıştır.

Sunulan bu araştırma önerisi ile yağı çıkarılmış kahve telvesi ve hayvan dışkısı olmak üzere farklı hammaddeler karıştırılarak alternatif enerji olan biyogaz üretimini ve metan veriminin arttırılmasında Besin/Aşı oranı etkisinin incelenmesini kapsayacaktır. Bu çalışmada hammaddelerin gerekli analizleri ve biyokimyasal metan potansiyeli testleri yapılacaktır.