Doğan M. (Yürütücü), Baktır Ş. M.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2022
Günümüzde tüm dünyada, sağlıklı yaşam için sağlıklı beslenme kavramı içerisinde diyet lifli ürünler giderek önem kazanmaktadır. Diyet liflerin özellikle çağımızın önemli sağlık problemlerinden, obezite, kalp-damar hastalıkları, diyabet ve bazı kanser türlerinin oluşumunun engellenmesinde önemli rol üstlendiği bilinmektedir. Bu nedenle diyet lifin kimyasal ve besleyici özelliklerinin iyi bilinmesi, kullanım olanaklarının arttırılması için bir gereklilik olarak ortaya çıkmaktadır. Gelecekte, yeni lif kaynaklarının bulunması, fonksiyonel özelliklerinin geliştirilmesi ve sağlık üzerindeki olumlu etkilerinin araştırılmasının artan bir önemle devam edeceği düşünülmektedir.
Diyet lifler sağlığa faydalarının yanı sıra su ve yağ tutma, emülsifikasyon, hacim artırma gibi teknolojik anlamda da faydalar sağlamaktadır. Hem sağlığa faydaları hem de ürünün teknolojik niteliklerine pozitif etkileri dolayısıyla diyet lifler et, süt ve fırıncılık sektörü başta olmak üzere geniş bir alanda kullanım imkânı bulmuştur ancak ülkemizde birçok firma diyet lif ihtiyaçlarını ithalat yoluyla karşılamaktadır.
Proje kapsamında ultrasonikasyon düşük frekans yönteminin uygulanması ile hindiba bitki kökü (%15-20) ve yer elmasından (%14-19) inülin lifi üretimi planlanmıştır. Bu amaçla yerelması ve hindiba bitki kökü yıkanıp, temizlendikten sonra, kabukları soyularak dilimlenip parçalanacak ve ultrasonikasyon düşük frekans yöntemi uygulanması ile ekstraksiyon sağlanacak, filtrasyon ve saflaştırma aşamalarından sonra püskürtmeli kurutucuda ya da etüvde kurutulacaktır. Elde edilen diyet lifleri daha sonra ambalajlanıp depolanacaktır. Materyalde fizikokimyasal analizler gerçekleştirilecektir. Sonuç olarak yerelması ve hindiba bitki kökünden inülin üretimi gerçekleştirilerek ithal edilerek gıdalarda kullanılan inülin yerine, yerli üretim inülinin kullanılması suretiyle ülkemiz ekonomisi ve gıda sanayisi için kazanç sağlanması hedeflenmiştir.