Direnç Egzersizlerinde Farklı Antrenman Şiddeti Aralıklarına Verilen Hipertrofik Yanıtların Incelenmesi


Creative Commons License

Torun S. (Yürütücü), Sucan S.

TÜBİTAK Projesi, 1002 - Hızlı Destek Programı, 2024 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Destek Programı: 1002 - Hızlı Destek Programı
  • Başlama Tarihi: Mayıs 2024
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2025

Proje Özeti

Konu ile ilgili literatür incelendiğinde düşük tekrar ile kas gelişimine odaklanacak kişilerin yüksek ağırlıklarla antrenmanlarını gerçekleştirecekleri bilindiğinde, yüksek yüklere toleransı henüz gelişmemiş kişilerin yaralanma riskiyle karşı karşıya kalabilecekleri göz önünde bulundurulmalıdır. Diğer yandan zaman verimliliği birçok kişinin antrenmanlarında dikkat ettiği bir diğer önemli unsurdur. Spor salonunda kısa vakti olan veya uzun süreler antrenman yapmaktan hoşlanmayan kişilerin zaman optimizasyonunu da çok iyi bir şekilde yapmaları gerekmektedir. Bu zaman optimizasyonunu yaparken de yüksek fayda almak istenilen bir durumdur. Farklı set ve tekrar sayılarının antrenman sürelerini inceleyen çalışmalar bu konuda optimizasyon yapmak isteyen kişiler için dikkate değer bulgular ortaya koymaktadır. Literatür incelendiğinde hipertrofi antrenmanlarında sıklıkla 1 RM metoduna göre %70-80 şiddetinde 8-12 tekrarlı kuvvet antrenmanlarını destekleyen çalışmalar yer almaktadır. Konuyla ilgili son yıllarda yapılan çalışmalar ise yüksek ağırlıklı düşük tekrarlı hipertrofi antrenmanları ile düşük ağırlıklı yüksek tekrarlı kuvvet antrenmanlarının set hacminin eşitlenmesi halinde ve çalışma esnasında kassal tükenişe gidildiği takdirde aynı hipertrofik yanıtın alınacağı hususunda görüş bildirmektedir Aktüre (2021). Çalışmalar Erciyes Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi bireysel spor salonunda yapılmıştır. Çalışmaya yüksek tekrar grubu için 17 erkek gönüllü ve düşük tekrar grubu için 17 erkek gönüllü olmak üzere toplam 34 gönüllü üniversite öğrencisi katılmıştır. Çalışmaya başlamadan önce çalışmaya katılacak tüm bireylerin daha önceden protokolleri belirlenen biceps ve quadriceps kaslarının MRI ile kesit alanları ölçülmüş ön test değerleri bilgisayar ortamına kaydedilmiştir. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi yapılarak gruplar randomize kontrollü olarak belirlenmiştir. Bu çalışmada yüksek tekrar ve düşük tekrar grubuna sakatlık yaşamamaları için 2 hafta boyunca düşük şiddetli anatomik adaptasyon çalışmaları uygulanmıştır. Adaptasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından katılımcıların biceps ve quadriceps kaslarının 1 tekrar maksimum (1 RM) metodu ile bir seferde kaldırabilecekleri maksimum ağırlık belirlenmiştir. 10 hafta boyunca haftada 3 gün ardışık olmayacak şekilde Pazartesi, Çarşamba ve Cuma günleri yüksek tekrar grubu (n=17) 1 RM % 40 düşük şiddetli yüksek tekrarlı antrenman, düşük tekrar grubu (n=17) 1 RM %75 şiddetle geleneksel hipertrofi antrenmanı yapmıştır. Çeşitli sebeplerden dolayı antrenman yapamayan gönüllüler için telafi antrenmanları yapılmıştır. Tekrarlar arası dinlenme süresi 2 dakika, setler arası dinleme süresi 5 dakika olarak verilmiştir. Katılımcıların kuvvet antrenmanı yapmalarından dolayı maksimal kuvvet değişimleri göz önüne alınarak çalışmanın 5. haftasında bütün katılımcıların 1 tekrar maksimum ölçümleri tekrardan yapılarak antrenmanda kullanılan ağırlık seviyesi güncellenmiştir. Çalışmamızın tamamı 10 hafta sürmüştür. Bu 10 haftada toplam 30 seans bulunmaktadır. Seanslar haftada 3 gün olacak şekilde tasarlanmıştır. Seanslar günün aynı saatlerinde gerçekleştirilmiştir. 10 haftalık çalışma sonrasında son test ölçümleri alınarak bilgisayar ortamına kayıt edilmiştir. İstatistiksel anlamlılık değeri p< 0,05 olarak kabul edilmiştir.

Çalışmadan elde edilen verilerin istatistiksel analizinde SPSS 29 Paket Programı kullanılmıştır. Verilerin normallik dağılımının kontrolü için Shapiro Wilk testi sonuçları incelenmiştir. İki antrenman grubu arasında başlangıçta (ön-test) fark olup olmadığı bağımsız gruplarda t testi ile kontrol edilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: 1. Hipertrofi 2. Kuvvet Antrenmanı 3. Kassal Tükeniş 4. Manyetik Rezonans Görüntüleme