Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sarıkoç F. (Yürütücü)
Teknopark, 2021 - 2023
Arge Faaliyetinin Ortaya Çıkma Gerekçesi
Demiryolu trafiği insanların can güvenliğini garanti altına alan hatada güvenli (fail safe) kontrol ve otomasyon
sistemleri ile yönetilmektedir. Bu tip sistemlerin temininde ülkemiz büyük ölçüde dışa bağımlı durumdadır. Yurt
dışından temin edilmiş olan mevcut sistemlerin çeşitliliği ve teknolojik farklılıklar, bu sistemlerin uyumlu çalışmasında
riskler oluşturmakta ve bu durum can ve mal güvenliğini etkileyebilmektedir. Bu nedenlerle aşağıda belirtilen başlıklar
altında adımlar atılmasına ihtiyaçlar oluşmuştur:
● Sistemler arası emniyet zafiyeti oluşturmayacak teknolojik seçimlerin yapılması,
● Mevcut sistemlerin yerli ve milli kontrol sistemlerine dönüştürülmesine yönelik metodolojinin belirlenmesi
● Emniyet risklerinin azaltılması,
● Yatırım ve işletme maliyetlerin azaltılması.
Arge Faaliyetinin Temel Hedefleri
Milli ve yerli kontrol sistemlerine dönüşümün gerçekleştirilmesi için öngörülen süreçlerin oluşturulması ve yatırımlara
yön verecek metodolojik yaklaşımın ortaya çıkarılması bu projenin ana Ar-Ge hedefidir. Ulaştırma Bakanlığı TCDD
Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulumu gerçekleştirilecek olan sinyalizasyon ve tren kontrol sistemlerinin
uygulanmasında mevcut sistemlerin ve teknolojik seçeneklerin araştırılması, belirlenen sistemlerin kurulumları için
Türkiye’ye uygun süreç ve metodolojinin oluşturulması, önceliklendirilmesi ve emniyet kritik sistemlerde dış
bağımlılığın azaltılmasında donanım tasarımına ilişkin kritik alt bileşenlerin belirlenmesi proje kapsamında
hedeflenmiştir.
Çalışmanın mevcut süreçlerden farkları ve ekonomik kazanımlar
Türkiye genelinde yaklaşık 13,000 km demiryolu hattı vardır, bu demiryolu hatlarının yaklaşık olarak yarısında
sinyalizasyon ve tren kontrol sistemleri bulunmaktadır. Mevcut koşullarında bir tren kontrol sistemi maliyeti kilometrik
olarak 300,000 Euro bedel üzerinden hesaplanmaktadır. Yapılan yatırımlarla kurulmuş olan sistemler 10 adet farklı
firma tarafından gerçekleştirilmiştir. Kurulu sistemlerde, sistemler arası uyumun sağlanması yüksek maliyetli ilave
yatırımlarla mümkün olmaktadır. Bu çalışmada mevcut sistemler arası geçişlerde emniyeti sağlayacak optimum
maliyetli teknolojik çözümlerin araştırılması planlanmaktadır. Ayrıca ortaya konacak olan ana eylem planı ve kurulum
süreçlerinin izlenmesi halinde milli ve yerli sistem çözümleri ile dışa bağımlılığın azaltılması, emniyet risklerinin
azaltılması ve kilometrik maliyetlerin 200,000 Euro’nun altına düşürülmesi öngörülmektedir.
Bu çalışma kapsamında milli ve yerli tren kontrol sistemini geliştirilmesine esas teknolojik seçenekler
değerlendirilecek ve uygun olan sistem türü belirlenerek yatırımların buna göre yön verilmesi sağlanacaktır.
Projenin İTÜNOVA Teknoloji Transfer Ofisi, TCDD Genel Müdürlüğü, TCDD Teknik Mühendislik ve Müşavirlik A.Ş.
ortaklığında bir ARGE projesi olarak yürütülmesi planlanmıştır. Bu çalışmalar kapsamında TCDD Teknik Firmasına
Dr. Öğr. Üyesi Fatih SARIKOÇ’un yarı zamanlı mesai ile destek vermektedir.